De lente is begonnen! Dat betekent dat het de tijd van het jaar is waarin dieren wakker worden uit hun winterslaap of winterrust.
Door de biologische klok, die dieren hebben, worden ze op het juiste moment wakker, maar wat zijn de gevolgen als ze te vroeg wakker worden?

Waarom houden dieren een winterslaap of winterrust?
Vroeger was het een stuk kouder, de grond was bedekt met sneeuw en ijs en dat maakte het voor dieren lastig om voldoende voedsel te vinden. Kleine dieren koelen ook snel af als het koud is, daarom gaan veel kleine zoogdieren zoals egels, vleermuizen, relmuizen en hazelmuizen in winterslaap. Er zijn ook insecten die in winterslaap gaan, zoals lieveheersbeestjes, citroenvlinders, kleine vossen en dagpauwoogvlinders. Een winterslaap is een slaap die heel lang duurt, zonder tussendoor wakker te worden. Sommige dieren gaan niet in een diepe slaap, maar worden af en toe wel even wakker om te eten. Daarna vallen ze weer in slaap. Dit noemen we winterrust.

Tijdens de winterslaap of winterrust daalt de temperatuur in het lichaam van de dieren, zo kunnen ze veel energie besparen. In de winter is er namelijk niet veel eten te vinden en als ze actief zouden zijn, zouden ze te veel energie verbruiken om warm te blijven. Koudbloedige dieren zoals reptielen en amfibieën kunnen zichzelf niet warm houden. Zij zouden bevriezen als ze niet in winterslaap zouden gaan.

Wat gebeurt er als het in de winter warmer is dan normaal?
De laatste jaren is het steeds vaker warm in december en januari. De dieren denken dan dat de lente begonnen is en worden wakker uit hun winterslaap of winterrust. Normaal gebeurt dat pas in februari of maart, als de winter bijna voorbij is. ‘Wat maakt het uit dat ze iets eerder wakker worden?’, zou je kunnen denken. Nou, dat zit zo. In de herfst eten de dieren veel om de winterslaap door te komen. Ze bouwen een vetvoorraad op die tijdens het slapen heel langzaam afneemt. Als dieren te vroeg wakker worden, komen ze in beweging. Ze hebben meer energie nodig en verbranden hun voorraad te snel. Is dat erg? Ja, want de bomen bloeien nog niet, er is in januari te weinig eten te vinden om de vetvoorraad aan te vullen en dat zorgt voor problemen. Zeker als het dan plotseling weer koud wordt, ze hebben dan niet genoeg vet om opnieuw in winterslaap te gaan. Als dieren hun vetvoorraad snel gebruiken, houden ze weinig energie over om een partner te zoeken, te paren of eitjes te leggen.