Shutterstock / isak55 / WWF
Een portret van Aaron Vermeulen
Aaron Vermeulen
Expert green finance
05 december 2023

De kracht van de centen op de COP; wie beantwoordt de “4.5 trillion dollar question”?

De klimaattop deze week is het moment voor onze wereldleiders om acties af te spreken voor het klimaat. En het is hoog tijd om echt concreet te worden, de klimaatcrisis raakt ons allemaal. Natuurlijk zal het in Dubai gaan over het terugdringen van fossiele brandstoffen. Maar er moet meer radicaal anders om de opwarming van de aarde niet verder dan 1,5 graad te laten oplopen. Gelukkig staan thema’s als ons voedselsysteem, groene financiering en natuurlijke oplossingen ook hoog op de agenda. Onze experts vertellen waarom dit cruciaal is. En op welke uitkomst van deze top ze vurig hopen. In dit blog vertelt Aaron Vermeulen, Practice Leader Finance van WWF Internationaal, over de kansen van groen financieren.

Ook deze COP gaat het weer veel over geld. Geld voor het klimaat. En het vooral het gebrek eraan. Eén van de onderwerpen die sinds de top in 2009 steeds terugkomt is de belofte van rijke landen om kwetsbare landen 100 miljard dollar te betalen. Dit geld is bedoeld om ze te compenseren voor de hoge uitstoot van rijke landen in de afgelopen eeuw en kwetsbare landen in staat te stellen zich aan te passen aan de effecten van klimaatverandering en te investeren in duurzame energie.

Echter, het investeringstekort voor duurzame ontwikkeling en klimaat in kwetsbare landen bedraagt in 2030 4,5 biljoen dollar. Dus 45 keer meer dan waar honderden landen nu al een aantal toppen over doen om dit bij elkaar te krijgen. Daarom blijft het een terugkerend onderwerp waar niet alleen overheden zich druk om maken. We moeten namelijk allemaal aan de bak, en dat gebeurt ook. Dat bewijst de samenwerking tussen Allianz, FMO en de Amerikaanse MacArthur Foundation die met veel spektakel is gelanceerd op deze COP. Een samenwerking die leidt tot een nieuw investeringsfonds waarmee vele miljarden euro’s aan klimaatgeld beschikbaar komen voor ontwikkelingslanden. Maar het is nog wel steeds te weinig. Er moet en kan meer.

Vrouw werkt in het veld in Mozambique WW146954

Blijven onderhandelen

Dus, ook dit jaar weer, onderhandelen deelnemers als onderdeel van de landendelegaties over voortgang van het verminderen van de CO2-uitstoot, betaling aan ontwikkingslanden en andere belangrijke onderwerpen. De rest van de 70.000 deelnemers zal deze twee weken met elkaar in gesprek zijn over hoe we een antwoord vinden op de bovengenoemde “4.5 trillion dollar question”.

Ik hoop dat die 70.000 mensen speldenprikken uit kunnen delen en een beweging op gang krijgen, waardoor we het klimaatprobleem wel gaan oplossen. Want, in onze economie zijn honderden miljarden euro’s in omloop. Geld dat komt van banken, verzekeraars en pensioenfondsen. Wat als financiële instellingen al dit geld op een duurzame en groenere manier zouden investeren? Het is niet heel ingewikkeld:

  • Ten eerste: de kansen zijn gigantisch! Investeringen die bijdragen aan natuurherstel dragen namelijk ook bij aan het oplossen van het klimaatprobleem. Door herstel van bossen, moerassen en andere ecosystemen wordt CO2 opgeslagen en kan lokale bevolking zichzelf beter beschermen tegen de effecten van klimaatverandering (adaptatie). Herstel van natuur heeft niet alleen positieve effecten op klimaat, maar levert ook andere ecosysteemdiensten, zoals drinkwatervoorziening en voedselproductie. Op de klimaattop smeedt WWF allianties met bedrijven, financiële instellingen en andere betrokken partijen om projecten met een verdienmodel en positieve impact op natuur en klimaat van de grond te krijgen.

  • En ten tweede: we hebben al heel veel ervaring met deze groene duurzame manier van financieren. Het is een kwestie van wennen en lef. Want banken en investeerders willen vaak niet investeren in bedrijven in het zuidelijk halfrond vanwege de financiële risico's. Dit is een gemiste kans, omdat veel van deze bedrijven (denk aan duurzame landbouw) kunnen bijdragen aan de mondiale natuur en klimaatproblematiek. Daarom is het financieel instrument blended finance bedacht waarin publiek en privaat geld slim wordt gecombineerd en risico’s worden verminderd. Bij blended finance investeren zowel private financiers als ontwikkelingsbanken. De ontwikkelingsbanken gebruiken daarvoor overheidsgeld en verminderen daarmee het risico voor private investering van (lokale) commerciële banken. Op deze manier kan je met 1 euro investering van de overheid (die wel terugbetaald moet worden), 1 of meerdere euro's privaat geld mobiliseren. Blended finance wordt als een van de kansen gezien om het investeringsgat voor klimaat en natuur te dichten.

Bos bovenaanzicht

Helaas blijft ook blended finance steken in de miljarden en haalt het nog niet de schaal van de biljoenen die we nodig hebben. WWF, SNV, CFM en FMO, de Nederlandse ontwikkelingsbank, hebben daarom 4 jaar geleden samen het Dutch Fund for Climate and Development opgericht om schaalbare klimaatoplossingen van de grond te krijgen. We zetten de opgedane ervaring in om er bij andere ontwikkelingsbanken op aan te dringen dat er meer geld vrijkomt voor dit soort instrumenten. Ook benadrukt WWF dat deze banken efficiënter en minder bureaucratisch gaan werken, waardoor sneller geld wordt aangetrokken uit de private sector.

Maken deze twee speldenprikken de 4,5 biljoen vrij die de wereld over 7 jaar nodig heeft? Aan WWF zal het niet liggen. Wij blijven prikken en duwen, nu op de COP en daarna op elk podium wat we kunnen vinden. Doe je mee?

Lees meer

©Freepik / XZokzathai

ONDERZOEK: Natuur moet en kan hoger op de agenda van centrale banken en financiële toezichthouders

ONDERZOEKSRAPPORT: Natuur moet en kan hoger op de agenda van centrale banken en financiële toezichthouders
Meer info

WWF-Panda opent de Amsterdamse Euronext

Vandaag is het Taskforce on Nature-related Financial Disclosures (TNFD) met een gongceremonie op de Amsterdamse beurs gelanceerd door het Wereld Natuur Fonds Nederland, Nederlandse Vereniging van Banken, Deloitte en Rabobank. TNFD is een instrument dat bedrijven en investeerders inzicht geeft in de natuurgerelateerde risico’s en kansen van hun investeringen en activiteiten. Met dit inzicht kunnen zij beslissingen nemen om risico's te verminderen en investeringen te doen die bijdragen aan meer natuur.
Meer info
naturepl.com / Doug Gimesy / WWF

Vergroening investeringen: een brochure

Lees alles over onze wereldwijde ambitie om de financiële wereld te vergroenen en hoe wij werken aan de natuur-inclusieve economie.
Meer info