Casper Douma / WWF
Close-up van Arjan de Groene
Arjan de Groene
Oceanenexpert en coördinator Cariben
26 maart 2025

Zeeschildpadden beschermen: van lokaal naar internationaal

Ik sta nu op strand Zeelandia op St. Eustatius, één van de zes Caribische eilanden in het Nederlands Koninkrijk. Hier leggen maar liefst drie verschillende soorten zeeschildpadden hun eieren. En ik zie hier nu met eigen ogen één van de oorzaken waarom het slechter gaat met de zeeschildpadden: het strand verdwijnt. En daarmee de plek die bij uitstek belangrijk is voor het voortbestaan van zeeschildpadden die er hun eieren leggen. Erosie is, naast zeespiegelstijging en het opwarmen van het strand, een gigantisch probleem dat grote gevolgen heeft voor de nesten en dus voor jonge zeeschildpadjes.

Blauwe corridors

Ik ben in deze regio onder andere voor een Caribische conferentie over zeeschildpadden op het naburige eiland St. Kitts. Hier heb ik samen met een WWF-collega uit Suriname de andere aanwezige zeeschildpad-experts aangespoord ons te steunen om deze dieren door de hele Caribische regio beter te beschermen. Samen met een flink aantal experts over de gehele wereld willen wij zogenaamde ‘blauwe corridors’ (zie ook brochure en presentatie in de beeldmap) maken voor deze dieren. Blauwe corridors zijn zwemroutes die veel gebruikt worden door deze dieren. We brengen ze in kaart en proberen daar de bedreigingen te verminderen. Zo beschermen we de dieren niet alleen lokaal, maar ook tijdens hun migratie. Van hun neststranden via hun migratieroutes, naar de plaatsen waar ze eten. Soms liggen die plekken wel duizenden kilometers uit elkaar! Maar we weten vaak nog niet waar ze precies naartoe gaan of wat de bedreigingen zijn waar we aan moeten werken. Daarom plaatsen zeeschildpad-experts vaak satelliet-trackers op de dieren om ze te kunnen volgen bij hun migratie.

Wij willen nu alle data die we wereldwijd hebben verzameld in één overzicht plaatsen om belangrijke zeeschildpadgebieden te kunnen aanwijzen die we beter moeten beschermen. Dit is nog nooit gedaan! En dat levert dus ook veel twijfel op bij veel zeeschildpad-experts: “Waarom willen zij onze data hebben? Willen zij met de eer gaan strijken terwijl ik al het werk heb gedaan?” Maar ook is veel data nooit goed geanalyseerd en publiek gemaakt, waardoor het ergens in een la ligt zonder dat iemand dit weet. Zonde van deze superbelangrijke informatie. Door het delen van de informatie kan iedereen profiteren en leren van elkaars werk. En de zeeschildpad, waar we het allemaal voor doen, profiteert het meest. En dat spreekt alle experts natuurlijk aan.

Samenwerken lokaal, regionaal en internationaal

Het is mijn taak om voor het hele Caribisch gebied alle data te verzamelen. Dit klinkt misschien saai, maar het betekent vooral: heel veel praten, vragen beantwoorden, uitleggen waarom we dit doen, hoe we dit doen, wat dit betekent voor de zeeschildpadden die wij allemaal willen beschermen en mensen meenemen op onze gezamenlijke reis naar herstel van zeeschildpadpopulaties. En uiteindelijk merk ik dat vrijwel iedereen na deze gesprekken dit initiatief steunt en van harte meewerkt. Het is echt iets wat de kracht laat zien van een partij als WWF: wij werken internationaal, we werken samen met lokale bewoners en organisaties, wij hebben jarenlange ervaring en worden vertrouwd. Wij kunnen fantastische lokale initiatieven samen met lokale organisaties samen naar een hoger niveau tillen!

Geiten en stranden

Waarom we dit allemaal doen zie ik direct onder mijn voeten gebeuren op St. Eustatius. Door jarenlange overbegrazing door loslopende geiten is de natuurlijke vegetatie aan de kust verdwenen. Het gevolg is dat de bodem niet langer wordt vastgehouden door de wortels van planten en dus met elke regenbui voor een deel de zee in spoelt. Hiermee stroomt ook het strand de zee in, waardoor het strand langzaam verdwijnt. Vandaar dat onze lokale partner STENAPA hard werkt aan het planten van nieuwe bomen aan de kust. Over een paar jaar moet dit ervoor zorgen dat er niet alleen een nieuw bos staat met alle dier- en plantensoorten die daarvan profiteren, maar ook dat het strand intact blijft en de nieuwe generatie zeeschildpadden een kans heeft om daar hun eieren te leggen voor een volgende generatie zeeschildpadden.

En terwijl de herbebossing hier vlot voor nieuw leven zorgt, zijn we tegelijkertijd bezig om met ons blauwe-corridorproject te achterhalen waar de zeeschildpadden die hier nestelen naartoe gaan zodat we ook onderweg en op hun volgende verblijfplaats kunnen beschermen!

Ik voel hoop als ik zie hoe hard en met hoeveel passie de mensen op de eilanden werken aan het behoud van hun natuur. En ik ben trots dat ik daar deel van mag uitmaken.

Philipp Kanstinger / WWF

Geef een gift voor de oceaan

Geef nieuw zeeleven een veilige start

Met jouw hulp kan WWF koraal aanplanten en legstranden en mangrovebossen beschermen. We maken zwemroutes van babywalvissen veiliger en zorgen ervoor dat zeeschildpadjes ongedeerd uit hun ei kunnen kruipen.