Chris Johnson / WWF-Aus
04 juli 2019

Walvis-selfie op Antarctica

Chris Johnson is marien wetenschapper voor WWF in de grootste wildernis op aarde: Antarctica. Een gebied dat rijk is aan prachtige diersoorten en onherbergzame landschappen, maar ook een gebied dat onder druk staan door klimaatverandering en overbevissing. Het is uitdagend werk voor Chris, maar soms ook gewoon heel erg leuk. Bijvoorbeeld als je ‘s werelds eerste walvis-selfie weet te maken.  


Hoe is het om in Antarctica te werken?

“Je moet je voorstellen, dat het er ijskoud is. Je draagt vier lagen kleding, dan beschermende kleding en een skibril. Je hebt er geen geluid van mensen, alleen wilde dieren om je heen. Dan heb je het geluid van gigantische ijsbergen – die maken enorm veel lawaai – want ze zijn constant in beweging, het geluid van zee-ijs dat gevormd wordt en gletsjers waarvan stukken ijs afbreken. Het is spectaculair! We waren bultrugwalvissen aan het bestuderen en op een gegeven moment kwam er een nieuwsgierige walvis naar de boot toe. Hij dook onder en nam een kijkje onder de boot. We zagen zijn staart verdwijnen. We dachten, wat gebeurt er nu? Plotseling zagen we aan de andere kant van de boot zijn kop omhoog steken. Hij leek ons van heel dichtbij te willen bekijken, zoals wij hem aan het bekijken waren. Dat was heel erg gaaf!”


Wat zijn de uitdagingen voor Antarctica?

“Antarctica is gigantisch. Het is de grootste wildernis op aarde. Het is ver weg van ons dagelijkse leven in Nederland of voor ons in Australië. Dit type natuur is moeilijk voor ons om verbonden mee te voelen op een dagelijkse basis. Wat betreft de wetenschap gebeurt er hier ontzettend veel, wat ook echt nodig is om het gebied te kunnen begrijpen. Hierdoor blijven we leren. Het is een gigantische natuurpuzzel die je probeert op te lossen en langzaamaan beginnen we te begrijpen hoe belangrijk Antarctica is voor ons. Zee-ijs is heel belangrijk voor Antarctica’s ecosysteem, maar ook voor klimaatregulatie, doordat ijs zonnestralen terug de atmosfeer in reflecteert en zo onze planeet koel houdt. Het is net een gigantische airconditioner. Dus als we dit onderdeel verliezen dan heeft dat toch zeker impact op ons dagelijks leven.

Daarnaast is er een toenemende druk van visserijen. Krill, dierlijk plankton, vormt de hoeksteen van het voedingssysteem voor veel van het leven in dit gebied, en hier wordt ook door commerciële visserijen veelvuldig naar gevist. Nu is er nog overlap met waar het zeeleven voedt en waar er gevist wordt. Om de voedingsgebieden van het zeeleven te beschermen, is het belangrijk dat deze gebieden beschermd worden zodat bevissing gereguleerd kan worden.”


Wat zijn gave projecten waar je nu aan werkt?

“We hebben bijvoorbeeld camera’s geplaatst op dwergvinvissen. Hierdoor krijgen we inzicht in hoe zij voeden onderwater, zodat we dit kunnen vastleggen in 3D-kaarten in een computermodel. Dwergvinvissen eten krill en zo kunnen we inschatten wat de eisen zijn die zij hebben aan hun voeding, wat de belangrijkste voedplaatsen zijn en waar visserijen willen vissen. Deze data brengen we samen om gebieden beter te beschermen en om de visserij te beheren. De camera’s die we gebruiken bevestigen we aan de walvis door middel van een zuignap, die na een paar uur weer loslaat. Deze camera’s kunnen we keer op keer hergebruiken. En zo kregen we ook ’s wereld eerste – denken we – walvisselfie!

Daarnaast zetten we drones in om de lichaamstoestand van walvissen te meten. Dus, hoeveel ze aankomen in de zomermaanden wanneer ze voeden. Bultrugwalvissen migreren jaarlijks duizenden kilometers naar de Oost-tropische Stille Oceaan om te voeden. Dit doen ze vijf tot zeven maanden lang. Ze stoppen zich vol met krill en dan vertrekken ze noordwaarts naar hun broedplaats, waar ze de rest van het jaar niets eten. We kijken dan hoeveel ze zijn aangekomen door de seizoenen heen. Zo kunnen we ook monitoren hoe klimaatverandering de voorraad krill beïnvloed en of er een goed of slecht voedseizoen is geweest. Dit heeft dan weer invloed op de walvispopulatie. De drone is een gave ‘tool’ die we in kunnen zetten en het geeft ons een nieuw zicht op de dieren van boven en hoe ze voeden, wat we nooit eerder hebben gehad. We gebruiken het voor pinguïns en zeehonden om aantallen te tellen in de populatie. Vroeger moesten we hier helikopters en vliegtuigjes voor gebruiken. De drones kunnen we zo vanaf de boot vliegen en ze doen geautomatiseerde tellingen van de dieren. Zo kunnen we op een veilige manier de dierpopulaties bestuderen. 


Waarom is het werk van WWF in Antarctica zo belangrijk?

Behalve dat Antarctica uitdagingen heeft, zoals de impact van klimaatverandering en visserijen, werken we hier samen met de belangrijkste belanghebbenden in dit gebied, zoals overheden, wetenschap en bijvoorbeeld de visserij. We werken samen met topwetenschappers die daar veldwerk doen. Hun belangrijkste bevindingen kunnen wij helpen verspreiden door de sterke positie die WWF heeft in de wereld. Zo brengen we wetenschap in het veld, naar de media en naar beleidsmakers om zo aandacht te krijgen voor dit gebied en voor het bewerkstelligen van mariene beschermde gebieden. 

We zien de mogelijkheid om nieuwe kennis te faciliteren en nieuwe ideeën die bediscussieerd kunnen worden. We stimuleren innovatieve wetenschap door fondsen om de gaten die we nu hebben in de wetenschap te vullen. Daarnaast herinneren we mensen aan het feit dat we zo’n spectaculaire wilde plek als Antarctica hier hebben op aarde. Antarctica is een fantastisch gebied en een van de meest spectaculaire plekken op aarde!

 

Gerelateerde artikelen

naturepl.com / Doug Allan / WWF

Op zoek naar ijswalvissen in het Noordpoolgebied

WWF-medewerker Gert vertelt over het Arctic Blue Corridors rapport: een mijlpaal voor een goed beheer van het Noordpoolgebied.
Meer info

Onze kleine dushi walvissen en dolfijnen

WWF-medewerker Stacey neemt je mee op walvisexpeditie op de ABC-eilanden.
Meer info
Justin Jin / WWF-US

De ‘glimlach van de bruinvis’ herleeft – en doet mijn hart gloeien

Expert rivierdolfijnen Daphne vertelt in haar blog over de Yangtze bruinvis, de enige zoetwaterbruinvis ter wereld.
Meer info

Blijf op de hoogte

Ontvang inspiratie, acties, duurzame tips en het laatste natuurnieuws van WWF in je mail én krijg 10% korting in onze duurzame webshop (inschrijven mag vanaf 16 jaar, korting is van toepassing op hele assortiment met uitzondering van Bosje Bomen en alle boeken).