CITES: over Vietnam en zeekomkommers

Voor zeldzame soorten die door de handel in hun voortbestaan worden bedreigd is CITES een uiterst belangrijk verdrag, en dus ook voor WWF. Er zijn 7 onderwerpen waar WWF extra aandacht aan zal besteden tijdens de conferentie.

1. De rol van Vietnam in de handel in wilde planten en dieren

Vietnam is China gepasseerd als grootste consumentenmarkt voor ivoor en neushoornhoorn. De handel in tijgerdelen is er zeer zorgwekkend en ook die in zeldzame houtsoorten en producten van schubdieren. Op de conferentie zal WWF aandringen op grotere alertheid op de rol van Vietnam als consumptie- en doorvoerland voor deze en andere illegaal verkregen wildlife producten. Bij zichtbaar gebrek aan politieke wil kunnen sancties aan de orde gesteld worden.

2. Olifanten en ivoor

Onder de huidige CITES-regels is alle commerciële handel in ivoor verboden. Maar veel landen waar olifanten worden gestroopt en ivoor wordt verhandeld, houden zich niet aan de afspraak om zich in te spannen voor een einde aan de illegale ivoorhandel en de achteruitgang van de olifantenpopulaties. WWF vindt dat CITES deze landen moet houden aan de nationale ivooractieplannen (NIAP’s) om hun rol in de illegale handel te minimaliseren. Nu China de binnenlandse handel in ivoor heeft verboden, moet de focus komen te liggen op buurlanden, met name Vietnam, waar nog openlijk ivoor wordt verhandeld, in strijd met de eigen nationale wet.

3. Tiger Farms

Deze 18e CITES-vergadering biedt wat WWF betreft aan China en verschillende van zijn buurlanden, een mooie gelegenheid om vaart te maken met het sluiten van de tijgerfokcentra. Deze tiger farms zijn een serieuze bedreiging voor de bescherming van de tijger. Ze dragen bij aan de illegale handel doordat ze de vraag naar tijgerproducten stimuleren, en dat werkt weer de stroperij van wilde tijgers in de hand. Momenteel is in China alle handel in tijgerproducten verboden maar zolang de tiger farms blijven bestaan gaat de politieke druk om de handel te heropenen door. Daarnaast is er groeiend bewijs dat tijgerproducten van tiger farms in Vietnam, Laos en Thailand op de zwarte markt belanden. We roepen dan ook op tot een grotere inzet aan de grenzen om de illegale handel in tijgerproducten te stoppen.

4. Lokale gemeenschappen en hun bestaansbronnen

De stem van lokale gemeenschappen bij besluiten over de handel in wildife en de gevolgen daarvan op hun bestaansbronnen komt ook aan de orde op CITES. WWF dringt er bij regeringen op aan meer vertegenwoordigers uit de lokale bevolking op te nemen in de nationale delegaties, om de stem van de gemeenschappen te laten horen. WWF wil ook dat nagedacht wordt over hoe handelsregulaties het levensonderhoud van gemeenschappen beïnvloeden en hoe de mogelijke negatieve gevolgen kunnen worden verzacht en positieve gevolgen vergroot.

5. Karetschildpadden

Van de 7 soorten zeeschildpadden op aarde staan er 6 op de Rode Lijst van Bedreigde Soorten te boek als ‘kwetsbaar’ tot ‘ernstig bedreigd’. Stroperij om hun vlees of eieren, bijvangst in visnetten, inslikken van afval zoals plastic in zee en klimaatverandering bedreigt deze prehistorische dieren die al 120 miljoen jaar op aarde zijn. De karetschildpad in het bijzonder is een gewild handelsproduct vanwege zijn mooie schild dat verwerkt wordt tot sieraden en souvenirs. WWF dringt aan op strengere aanwijzingen voor landen die betrokken zijn bij de handel in zeeschildpadden, zoals Vietnam en Maleisië, en dat zij in volgende CITES-vergaderingen daaraan worden gehouden.

6. Werelderfgoedlocaties

WWF is groot voorstander van een hechte samenwerking tussen UNESCO World Heritage Sites en CITES. Het is een goede manier om het bereiken van doelen zoals het stoppen van stroperij en illegale handel te versnellen. Werelderfgoedlocaties zijn vaak belangrijk voor natuurbescherming vanwege de overvloed aan wildlife, waaronder soorten die ernstig te lijden hebben van de handel zoals olifanten, neushoorns en rozenhout. Tegelijkertijd kan stroperij de werelderfgoedstatus van een gebied bedreigen doordat het de lokale biodiversiteit en ecosystemen ondermijnt evenals de mensen die daarvan afhankelijk zijn. Betere samenwerking tussen CITES en UNESCO zal beide helpen bij het bereiken van zijn missie.

7. Zeekomkommers

Niet zo charismatisch als de olifant of karetschildpad, maar zeekomkommers hebben wel een cruciale rol in alle grote oceanen en zeeën wereldwijd. Als ‘stofzuiger van de zee’ reinigen ze de zeebodem, ze verhogen het alkali-gehalte van het zeewater wat koraalriffen beschermt en ze zijn gastheer van honderden parasieten die de biodiversiteit van het ecosysteem vergroten. Zeekomkommers worden als een delicatesse gezien in de Aziatische keuken en worden zwaar overbevist; er is sprake van sterke afname in de meeste visserijgebieden. Eén specifiek geslacht van zeekomkommers staat op de CITES-agenda en zal leiden tot stevige debatten. WWF ondersteunt het voorstel tot meer en betere bescherming van de zeekomkommer.

De volledige lijst van voorstellen en WWF’s standpunten daarover op CITES COP 18 kun je hier downloaden (PDF).

De 18e CITES-conferentie was eigenlijk gepland in mei in Colombo, Sri Lanka. Na de bloedige aanslagen daar werd de conferentie uitgesteld en uiteindelijk verplaatst naar Genève in Zwitserland.