Judith van de Griendt / WWF
Portret van Nathalie Houtman
Nathalie Houtman
Expert oceanen
19 maart 2025

De geheime taal van potvissen

De oceaan is een bron van leven én van bijzondere verhalen. Sommige maken zoveel indruk dat je ze meteen wil delen. Dit is zo’n verhaal, van mijn WWF-collega Chris Johnson. Hij neemt ons mee naar de Helleense Trogin in de Middellandse Zee bij Griekenland. Hier observeerde hij een hechte familie potvissen met kalfjes, ouders en grootouders met een indrukwekkend sociaal leven en bijzondere manieren van communiceren. In dit blog deel ik graag zijn bevindingen, die aantonen hoe waardevol én kwetsbaar deze enorme zeedieren zijn.

Potvissen zijn ware oceaannomaden met een unieke cultuur. Hun sociale netwerk doet denken aan dat van olifanten: de oudere vrouwtjes van de families geven hun kennis door aan de jongere generaties. Ze communiceren via complexe klikgeluiden, coda genoemd, een soort morsecode die per stam en soms zelfs per familie verschilt. Het systeem is niet alleen functioneel, maar ook een levend archief van culturele kennis, doorgegeven van generatie op generatie.

Ernstige bedreiging

Ondanks hun indrukwekkende intelligentie en aanpassingsvermogen, wordt de kleine Mediterrane populatie ernstig bedreigd. Er leven in dit gebied nog maar zo’n 200 tot 250 potvissen. De belangrijkste gevaren:

  • Scheepvaart en botsingen. De Middellandse Zee is een van de drukst bevaren zeeën ter wereld. Meer dan de helft van de gestrande walvissen langs de Griekse kust vertoont tekenen van aanvaring.
  • Geluidsoverlast. Onderwatergeluid van scheepvaart en industriële activiteiten verstoort hun communicatie en echolocatie, die essentieel is voor navigatie en om elkaar en voedsel te vinden.
  • Plastic en visnetten. Net als veel andere zeedieren raken potvissen verstrikt in visnetten of slikken ze plastic in, met soms fatale gevolgen.

Niet alleen geschiedenis, maar ook toekomst

Gelukkig is er hoop. Elk onderzoek helpt ons hun wereld beter te begrijpen en argumenten te versterken voor effectievere bescherming. We kunnen hun leefgebied veiliger maken door scheepvaartroutes aan te passen, geluidsoverlast te verminderen en de uitbreiding van beschermde zeegebieden te versnellen. Laten we samen zorgen dat deze indrukwekkende dieren niet alleen een rijke geschiedenis hebben, maar ook een mooie en veilige toekomst.

Lees het volledige verhaal (Engelstalig) en ontdek waarom de bescherming van de potvis zo hard nodig is.

Philipp Kanstinger / WWF

Geef een gift voor de oceaan

Geef nieuw zeeleven een veilige start

Met jouw hulp kan WWF koraal aanplanten en legstranden en mangrovebossen beschermen. We maken zwemroutes van babywalvissen veiliger en zorgen ervoor dat zeeschildpadjes ongedeerd uit hun ei kunnen kruipen.