Nog maar een derde van ‘s werelds langste rivieren kan vrij stromen

 

 

 

Een team van 34 wetenschappers o.a. van McGill University en WWF onderzochten 12 miljoen kilometer aan rivieren wereldwijd. De conclusies van dit onderzoek werden vandaag in het wetenschappelijke tijdschrift Nature gepubliceerd. 

Afgelegen gebieden

Een van de conclusies is dat maar 21 van de 91 rivieren (langer dan 1000 kilometer) die ooit de oceaan in stroomden daar nog steeds terecht komt. De overgebleven vrij stromende rivieren van de planeet zijn grotendeels beperkt tot afgelegen gebieden van de Noordpool, het Amazonebekken en het Congobekken.

Bedreigingen voor mens en natuur

Gezonde rivieren zorgen voor een grote vispopulatie, dit geeft voedselzekerheid aan honderden miljoenen mensen, en werken extreme droogte en overstromingen tegen.Ook klimaatverandering is een bedreiging voor de gezondheid van rivieren. De stijgende temperaturen hebben nu al invloed op stroompatronen, waterkwaliteit en biodiversiteit. 

Het beschermen van de overgebleven vrij stromende rivieren is ook belangrijk voor het behouden van de biodiversiteit in zoetwatergebieden. De aantallen zoetwatersoorten zijn het meest achteruit gegaan van alle gewervelde dieren in de afgelopen halve eeuw; met gemiddeld 83% sinds 1970.

Dammen in Europa

In Europa zijn ontelbare rivieren gescheiden door dammen en eeuwenlang ingrijpend veranderd, onder meer door ongeveer 25.000 waterkrachtcentrales in heel Europa. Er is dringend behoefte aan de ontwikkeling van milieuvriendelijke energiesystemen. "Terwijl waterkracht onvermijdelijk een rol speelt in het landschap van hernieuwbare energie, moeten landen ook andere hernieuwbare opties overwegen," vertelt Michelle Thieme van WWF en co-auteur van het onderzoek. "Goed geplande wind- en zonne-energie kunnen minder nadelige gevolgen hebben voor rivieren en de gemeenschappen, steden en biodiversiteit die hiervan afhankelijk zijn."

Kaderrichtlijn Water

In Europa bestaat er sterke wetgeving - de Kaderrichtlijn Water (KRW) - om ervoor te zorgen dat het resterende handjevol vrij stromende rivieren ongehinderd kan blijven stromen. De wet verplicht de EU-lidstaten ook om hun rivieren in goede gezondheid te herstellen, onder meer door het verwijderen van oude of verouderde dammen. Maar veel regeringen blijven de uitzonderingen van de wetgeving buitensporig gebruiken, wat ertoe heeft geleid dat sommige destructieve projecten toch doorgaan. De Europese Commissie overweegt om deze regelgeving verder af te zwakken. WWF pleit juist voor een betere implementatie van deze waterwet.