Uniek onderzoek naar tijgerhaaien in Caribisch Nederland benadrukt noodzaak bescherming

Ook werden er bij de haaien echo's gemaakt met geavanceerde technologie om het stadium van zwangerschap te bepalen. Het gecombineerde onderzoek laat zien dat de Sababank potentieel een belangrijk voorplantingsgebied is voor zowel tijgerhaaien als de bedreigde Caribische rifhaai, maar dat er nog wel meer onderzoek gedaan moet worden. Deze informatie die tijdens het onderzoek wordt verzameld is van essentieel belang om de haaien in het Yarari Reservaat voor Mariene Zoogdieren en Haaien in het Caribisch gebied, maar ook daarbuiten, beter te beschermen.

De expeditie duurde een week en was bedoeld om de stadia van de voortplantingscyclus van tijgerhaaien op de Sababank te begrijpen. "Het is enorm belangrijk om gegevens te verzamelen die nodig zijn om de bescherming van haaiensoorten in het Caribisch gebied te bevorderen. Haaien zijn wereldwijd bedreigd. Met de gegevens die we nu verzameld hebben, krijgen we inzicht in de rol die de Sababank speelt als plek waar ze eten en zich voortplanten”.

Tijdens het onderzoek heeft het team van onderzoekers vijf GPS-trackers op de rugvin van vijf verschillende tijgerhaaien geplaatst, waardoor de dieren langere tijd gevolgd kunnen worden. Van vrouwelijke tijgerhaaien werd een echo gemaakt. Eén van die haaien had een lengte van ruim tweeënhalve meter en bleek zwanger te zijn. Het gecombineerde onderzoek van zowel taggen als echoën is nodig om de levensfases en voortplanting van de haaien te begrijpen. Met die informatie kunnen we de dieren beter beschermen op plekken die voor hen belangrijk zijn.

Er werd ook een mannetjes tijgerhaai van maar liefst drie meter lang voorzien van een zendertje en dat is bijzonder. “Tot nu toe hadden we nog geen mannetjes gezenderd op de Saba Bank, en zeker niet zo’n groot volwassen exemplaar. Wij weten dus nog niets over waar deze dieren naartoe migreren en ik ben heel benieuwd waar Maestro, zoals de haai is genoemd, het komend jaar signalen zal sturen!” vertelt Arjan de Groene (WWF-NL).

Met vereende krachten
Het onderzoek is gefinancierd door het Wereld Natuur Fonds (WWF-NL) en de Nederlandse Postcode Loterij. De natuurorganisatie was zelf ook onderdeel van het onderzoeksteam dat werd geleid door de Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA) met steun van Saba Conservation Foundation (SCF), Nature Foundation St. Maarten (NFSXM), St. Eustatius National Parks (STENAPA), STINAPA Bonaire, the Aruba National Parks Foundation (FPNA) en the Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA), Arizona State University, Rijksuniversiteit Groningen en de organisatie “Beneath the Waves”.

Lees ook de blogs van Arjan de Groene, oceanenexpert bij WWF en deelnemer aan deze expeditie.

De resultaten van dit onderzoek worden gebruikt om toekomstige onderzoeksactiviteiten te bepalen, lokale overheden te informeren over de significante impact die deze soorten en hun leefgebieden hebben op de gezondheid van de oceaan, en uiteindelijk om het beleid op natuurbescherming- en behoud te versterken.

Tot nu toe lijkt het erop dat tijgerhaaien die op de Sababank zijn voorzien van een GPS-tracker vooral reizen naar het zuiden waarbij ze verschillende landsgrenzen overschrijden. Het onderzoek toont het belang van bescherming van de soort, niet alleen rondom de Sababank, maar in de wateren in de hele regio. Het samen zien van mannelijke en vrouwelijke tijgerhaaien in verschillende levensfasen, laat zien dat bescherming van de Saba Bank van vitaal belang is, en dat de wateren van Caribisch Nederland naar alle waarschijnlijkheid essentieel zijn voor het veilig stellen van de toekomstige en huidige generatie tijgerhaaien. Een afname van het aantal haaien kan de totale visbestanden aantasten, wat leidt tot een verstoord natuurlijk evenwicht in de zee. Saba is bijvoorbeeld sterk afhankelijk van visserij en duiktoerisme als onderdeel van de lokale economie die ook weer afhankelijk is van een gezond visbestand. Het is ook daarom belangrijk om de rol van deze toproofdieren te begrijpen.

Het Yarari Mariene Zoogdieren- en Haaien-reservaat is een beschermd gebied in de Caribische Zee dat zich uitstrekt over het volledige zeegebied rondom Bonaire, Saba en St. Eustatius.