Klimaatrechtvaardigheid
De stem van burgers voor klimaatoplossingen - Voices for Just Climate Action
“Het weer wordt warmer, de vis wordt minder. Vijf jaar geleden vonden we veertien zeeschildpadnesten. Dit jaar slechts vier.” - Roziah Jalalid, Maleisië
Klimaatverandering heeft grote gevolgen voor het welzijn van mens en natuur. Het maakt zowel natuur als mensen kwetsbaarder, doordat we vaker te maken krijgen met extreem weer, zoals hitte, droogte en overstromingen. De mensen die het minst bijdragen aan klimaatverandering, worden vaak het hardste geraakt. Bijvoorbeeld, lokale gemeenschappen in de Stille Oceaan raken hun eilanden, hun huizen en plekken waar ze soms al generaties lang wonen kwijt. Boeren op het vaste land krijgen te maken met droogte of overstromingen en kunnen daardoor geen voedsel meer verbouwen.
Een stabiel klimaat is een kernvoorwaarde voor het welzijn van iedereen: mens, dier en natuur. Ongeacht waar op de wereld je woont, je afkomst, etniciteit, inkomen, leeftijd of gender. We noemen dat klimaatrechtvaardigheid. Helaas wordt hier lang niet overal aan voldaan. We leven midden in een klimaatcrisis en sommigen zijn daar veel directer of heviger slachtoffer van dan anderen.
Wat is er aan de hand?
Het wereldwijde economische systeem waarborgt momenteel niet het recht van mens en natuur op welzijn. Deze onrechtvaardigheid wordt versterkt door klimaatfinanciering die niet altijd op de goede plek terechtkomt en vaak ook door oneerlijke en ongelijke besluitvorming.
Klimaatfinanciering
In de afgelopen tien jaar bereikte slechts 10% van het geld bedoeld voor klimaatfinanciering de mensen en plekken die het meest last hebben van klimaatverandering. Van elke 10 dollar bereikte slechts 1 dollar zijn doel.
Besluitvorming
Van lokale gemeenschappen in het Amazonegebied tot jongeren uit arme stedelijke gebieden in Afrika: lokale mensen hebben hun omgeving zien veranderen. Zij weten daarom het beste wat de uitdagingen zijn en wat er nodig is om deze aan te pakken.
Helaas krijgen deze mensen vaak geen plek aan de tafels waar beleid wordt gemaakt of financiële middelen worden verdeeld. Ook worden zij vrijwel niet betrokken bij manieren om klimaatafspraken te halen in hun omgeving. Als ze wel een plek krijgen, krijgen ze meestal niet de mogelijkheid om invloed uit te oefenen.
Wereldwijd systeem
De klimaatcrisis wordt veroorzaakt door de wereldwijde focus op oneindige economische groei en de ongelijke verdeling van macht en rijkdom. Maar grondstoffen zijn niet oneindig, en het westerse economische systeem vraagt meer van de aarde dan dat ze kan geven. Er zit een limiet aan de groei. Momenteel woont 80% van de wereldbevolking in landen met ecologische tekorten, waar meer grondstoffen worden verbruikt dan kunnen worden geregenereerd door het ecosysteem.
Sommige lokale gemeenschappen in het zuiden van de wereld zijn direct afhankelijk van hun (natuurlijke) omgeving. Als door overbevissing of de opwarming van het water de visvangst minder is, of een koffie-oogst mislukt door aanhoudende droogte, verliezen zij een belangrijke bron van inkomen en voedsel.
Oplossingen
Werken aan klimaatrechtvaardigheid is werken aan het oplossen van de klimaatcrisis. Dit biedt ook een enorme kans om te werken voor welzijn. Samen met mensen over de hele wereld, hebben wij de kennis en de technologie om klimaatverandering tegen te gaan en de druk op 's werelds meest kwetsbare plaatsen, mensen en dieren te verlichten.
“Wij moeten centraal staan in de klimaatbeslissingen. Wij hebben ideeën om het einde van de wereld uit te stellen.” - Txai Suru, inheemse klimaatstrijder in Brazilië
Lokale klimaatoplossingen
Klimaatoplossingen zijn projecten, activiteiten, technologieën, beleid of processen die helpen om (de effecten van) klimaatverandering tegen te gaan. Effectieve klimaatoplossingen zijn gedreven door lokale gemeenschappen en op natuur gebaseerd.
Elk landschap heeft eigen specifieke kenmerken en wordt op een unieke manier beïnvloed door klimaatverandering. Lokale gemeenschappen beschikken over veel kennis doordat ze vaak al generaties lang nauw verbonden met de natuur leven. Ze ervaren ook direct de effecten van klimaatverandering in hun omgeving.
Het is dus essentieel dat lokale mensen nauw betrokken zijn bij het vormgeven van klimaatoplossingen, omdat ze over veel kennis bezitten en ervaring hebben in het bedenken van oplossingen tegen de effecten van klimaatverandering in hun directe omgeving. Daarom moeten mensen centraal betrokken worden in beslissingen over klimaat die hun omgeving en levensonderhoud aangaan.
Inclusieve besluitvorming
Uit onderzoek blijkt dat klimaatoplossingen die gedragen worden door lokale gemeenschappen, een hoger sociaal, economisch en ecologisch rendement hebben. Het is dus van groot belang dat lokale stemmen worden gehoord in het maken van klimaatbeleid.
Wat doet WWF?
Een inclusieve aanpak door Voices for Just Climate Action (VCA)
Zes organisaties uit verschillende plekken op de wereld, hebben hun krachten verenigd voor het programma: Voices for Just Climate Action (VCA). WWF-NL is de hoofdpartner. Het belangrijkste doel van VCA is ervoor te zorgen dat lokale mensen een eerlijke kans hebben om klimaatoplossingen die voor hen werken, te creëren.
In de zeven landen waar VCA actief is leveren al veel mensen geweldig werk met lokale acties tegen de klimaatcrisis. Die mensen willen wij verenigen en een stem geven op internationale podia.
Wil jij weten hoe je met VCA kunt samenwerken? Stuur ons een bericht via info@voicesforclimateaction.org. Voices for Just Climate Action wordt ondersteund door het Ministerie van Buitenlandse Zaken en is onderdeel van haar strategische partnerschap ‘Power of Voices’.
De stem van de klimaatcrisis
Lees hoe klimaatverandering lokale mensen raakt
Natuur is de oplossing voor de gevolgen van klimaatverandering
Het recht op een toekomst
De natuur geeft leven in Bolivia
Een verhaal uit Alaska
Een strijd voor de Amazone is een strijd voor de wereld
Laat je stem horen voor klimaat
#JustClimateAction