National Geographic Stock / Scott Warren / WWF

De Cerrado heeft onze hulp hard nodig

De Cerrado beslaat ongeveer een kwart van het landoppervlak in Brazilië en is de meest biodiverse savanne ter wereld.

  • Uniek natuurgebied met buitengewone planten en dieren
  • Meer dan de helft van de natuur in de Cerrado is al verloren

Onmisbaar voor mens én natuur

De Cerrado is een uniek en uitgestrekt landschap van bossen, savannes en open velden met een adembenemende rijkdom aan planten en dieren. Het gebied heeft een oppervlakte van meer dan 2 miljoen km2; dat is een gebied drie keer zo groot als Frankrijk. De Cerrado ligt voor het grootste gedeelte in Brazilië en loopt een klein stuk door in Paraguay en Bolivia. Ongeveer 5% van alle plant- en diersoorten wereldwijd leeft in de Cerrado en veel van deze dieren en planten komen nergens anders ter wereld voor. Je vindt hier de manenwolf, reuzenmiereneter, jaguar, tapir en het reuzengordeldier.

Er wonen ook 83 inheemse bevolkingsgroepen en duizenden lokale gemeenschappen die voor hun levensonderhoud afhankelijk zijn van de natuur van het gebied. Bovendien ligt er in de bodem van de graslanden van de Cerrado veel CO2 opgeslagen en is het gebied van cruciaal belang voor de watervoorziening van Brazilië: maar liefst 8 van de 12 Braziliaanse stroomgebieden ontspringen in de Cerrado en het gebied levert 40% van de zoetwatervoorziening van het land. Het is ook het brongebied voor de naastgelegen Pantanal, ’s werelds grootste wetland.

De Cerrado in beeld

David Bebber / WWF-UK

Bedreigingen voor de Cerrado

  • 1

    Landbouw en veeteelt

    De biodiverse savannes van de Cerrado staan sterk onder druk. De helft van de natuurlijke begroeiing is al verloren gegaan door de aanleg van sojaplantages en grasland voor vee. Daar komt elke dag nog eens 2.000 hectare bij. Bijna een derde van de landbouw- en weidegronden in de Cerrado zijn zo intensief gebruikt dat ze 'uitgeput' zijn. Ruim driekwart van alle soja wordt gebruikt voor veevoer, met name in Europa en China.

    Slechts 8% van de Cerrado is beschermd gebied, de rest is eigendom van landeigenaren. Zij hoeven volgens de Braziliaanse wet op maar 20% van hun land de natuurlijke begroeiing te laten staan. Als het zo doorgaat is er in 2030 nog nauwelijks natuur over in de Cerrado en verliezen iconische diersoorten zoals de manenwolf hun leefgebied.

  • 2

    Branden

    Natuurlijke bosbranden spelen een belangrijke rol in de evolutie van de savannes in de Cerrado. Bosbranden houden de verhouding tussen bomen en grasland in balans, maar de natuurlijke dynamiek is verstoord. Klimaatverandering leidt tot hogere temperaturen, minder regenval, en langdurige droogte, waardoor bosbranden in aantal en intensiteit toenemen.

    Ook worden branden ingezet om grond geschikt te maken voor landbouw en veeteelt. In 2019 nam het aantal bosbranden met 800% toe. Door toenemende branden gaan grote delen van de natuur van de Cerrado in vlammen op.

Hoe aardig eet jij?

Met een paar simpele aanpassingen op je bord kan je al zorgen voor meer natuur. Dat noemen we Aardig Eten. Want het is aardig voor de natuur en aardig voor jezelf. Benieuwd hoe aardig jij zelf eet? Doe dan de test.

Doe de test
Rodrigo Mazzola / WWF-Brazil

De Cerrado beschermen

  • 1

    Ontbossingsvrije handelsketens

    Internationale handelsketens spelen een belangrijke rol bij het verlies van de natuur in de Cerrado, en Nederland staat in de top 4 van grootste sojaimporteurs ter wereld. We roepen daarom overheden en bedrijven op om geen producten meer te importeren, waar ontbossing voor heeft plaatsgevonden. Dit doen we door petities, beïnvloeden van handelsafspraken en het positief motiveren van bedrijven om natuurvriendelijke keuzes te maken.

    Lees verder
  • 2

    Herstel van uitgeputte landbouwgrond

    Door uitgeputte landbouw- en weidegronden te herstellen kan de productie weer verhoogd worden. Zo hoeven geen nieuwe stukken bos gekapt te worden voor goede landbouwgrond. We werken met boeren, wetenschappers en financiële instellingen. We ontwikkelen verdienmodellen waarbij uitgeputte grond hersteld wordt, de productie verhoogd wordt en de druk op natuur verlaagd. En daarvan profiteren de natuur én de boeren!

  • 3

    Herstel van natuurlijke begroeiing

    De natuur in de Cerrado verdwijnt met enorme snelheid, elk jaar verdwijnt een gebied ter grootte van de provincies Noord- en Zuid-Holland. De afgelopen 10 jaar was de schaal van ontbossing van de Cerrado zelfs groter dan in het nabijgelegen Amazonegebied. Maar omdat de Cerrado minder bekend is, is hier maar weinig aandacht voor. Daarom zetten we ons ook in voor het herstel van natuur in ontboste gebieden van de Cerrado.

  • 4

    Vergroten beschermde natuurgebieden

    Door politieke druk uit te oefenen zetten we ons in voor betere bescherming van de Cerrado en voor het vergroten van bestaande beschermde gebieden. Het doel is om er voor te zorgen dat in 2030 het oppervlak beschermd gebied minimaal is verdubbeld. Hieronder vallen ook de gebieden die onder het beheer van inheemse gemeenschappen vallen en waar duurzaam gebruik van de natuur mogelijk is.

    Daarnaast zetten we ons in voor het bestrijden van de bosbranden, onder meer door de lokale brandweer te voorzien van brandweermaterialen en veiligheidsuitrusting.

  • 5

    Traditionele producten

    De natuurlijke rijkdom van de Cerrado biedt veel mogelijkheden voor de traditionele inwoners om lokale producten op een duurzame manier te oogsten en op de markt te brengen. Voor het maken van een product zijn veel activiteiten nodig. Bij elke stap wordt 'waarde' aan het product toegevoegd. Samen met de lokale bevolking ontwikkelen we deze zogenoemde waardeketens.

    Tegelijkertijd verbeteren we toegang tot markten voor traditionele producten uit de Cerrado, zoals vruchten, zaden en noten. Zo helpen we de mannen en vrouwen die in de Cerrado wonen een beter bestaan op te bouwen en tegelijk natuur te beschermen.

Waar we ons op richten

Het leven in Zuid-Amerika

Jaguar
Jaguar
Lees over de bekendste inwoner van de Cerrado
Martin Harvey / WWF
Zuid-Amerika
Zuid-Amerika
Lees meer over andere gebieden in Zuid-Amerika waar we ons voor inzetten
Bento Viana / WWF Brazil
Meer over de Cerrado
Meer over de Cerrado
Lees meer in ons online magazine

Resultaten & updates

In staat van paraatheid: nu al enorm aantal branden in Pantanal

In de Pantanal zijn de eerste 5 maanden van 2024 bijna tien keer zoveel brandhaarden voorgekomen als in 2023. En het ergste moet nog komen: het droge seizoen is amper begonnen...
Meer info
© Bento Viana / WWF Brazil

Grote zorgen inheemse leiders over Braziliaanse Cerrado: ‘Ons gevecht is ook jouw gevecht’

De Cerrado, een biodiverse savanne die een kwart van Brazilië beslaat, staat onder grote druk. En de nieuwste ontbossingscijfers tonen wederom aan dat de natuur hier sneller en sneller verdwijnt.

Meer info

Zorgwekkend recordaantal branden in de Pantanal

WWF-medewerker Moniek Wulms verteld over het recordaantal branden in de Pantanal in 2023.
Meer info
Day's Edge Productions / WWF-US

Ondanks daling blijft de ontbossing in de Amazone groot

In de eerste vier maanden van 2023 is in het Braziliaanse Amazonegebied 38 procent minder ontbost dan in dezelfde periode vorig jaar. In de savannes van de Cerrado is in dezelfde periode echter 17 procent méér natuur verwoest door ontbossing dan in het jaar daarvoor. Dit blijkt uit gegevens van het Braziliaanse Nationaal Instituut voor Ruimteonderzoek (INPE). Als je alle ontbossing in Brazilië vanaf augustus 2022 bij elkaar optelt is het de hoogste mate van ontbossing die ooit is geregistreerd.
Meer info
Edgar Kanaykõ / WWF-Brasil

Zes nieuwe inheemse gebieden in Brazilië officieel erkend

Er is reden voor een feestje, want maar liefst zes nieuwe inheemse gebieden in Brazilië zijn officieel erkend. President Luiz Inácio Lula de Silva maakte dit bekend tijdens de grootste samenkomst van inheemse mensen in Brazilië (Free Land Camp). De erkenning is een belangrijke stap voor sociale rechtvaardigheid en natuurbehoud in Brazilië en essentieel in de wereldwijde strijd tegen klimaatverandering.
Meer info
Peter Caton / WWF-UK

Voedselproductie Zuid-Amerika daalt door ontbossing

Helaas weten we inmiddels allemaal dat grootschalige ontbossing een van de belangrijkste oorzaken is van klimaatverandering. Maar wist je dat deze verandering ook aanzienlijke gevolgen heeft voor de voedselproductie? Brazilië is een van de landen die kampt met productiviteitsverlies.
Meer info

Blijf op de hoogte

Ontvang inspiratie, acties, duurzame tips en het laatste natuurnieuws van WWF in je mail én krijg 10% korting in onze duurzame webshop (inschrijven mag vanaf 16 jaar, korting is van toepassing op hele assortiment met uitzondering van Bosje Bomen en alle boeken).