De steur komt terug

Toekomstkunde les 43

De steur wordt in heel Europa ernstig bedreigd. Sinds de jaren '50 komt hij niet meer vast in Nederland voor. Visserij en vervuild rivierwater waren de oorzaken van de verdwijning van deze trekvis. Door deze belemmeringen aan te pakken, maakt de steur kans op herintroductie in de Europese wateren.

Met deze les leren kinderen op een creatieve wijze over het uitzetten van steuren in Europa.

Groep 5 en 6

Kinderen weten waardoor de steur verdwenen is uit Nederland. Ze lezen een interessant interview en weten zo waardoor de steur weer terug kan keren. Als werkvorm maken ze een verhuiskaartje om de steuren die in Nederland worden uitgezet succes te wensen!

Extra informatie bij deze les

Opdracht 1

Obstakels die de steur tegenkomt zijn: dammen, scheepvaart (schroefmotoren van grote schepen), vervuiling en visserij.

Opdracht 2

De bron is hier te vinden. Het is een interview met expert Maarten van WWF. Je kunt dit interview eventueel samen lezen en napraten over de weetjes die Maarten verteld. 

Opdracht 4

4a: Dit is een opdracht waarbij kinderen kunnen nadeken en filosoferen over het terugbrengen van dieren die in een bepaald gebied zijn uitgestorven. Welke verantwoordelijkheid hebben wij als mensen om deze dieren terug te brengen? Is dat altijd gewenst, waarom wel/niet?

 

4b: De goede antwoorden zijn:

  1. Provincie Gelderland
  2. De Waal, de IJssel en de Nederrijn
  3. Zwitserland
Opdracht 5

Bekijk de videoboodschap van Bob hier.
Om Bob een handje te helpen kunnen de kinderen een kaartje maken en versturen naar familie en vrienden om voor Bob in actie te komen. Laat ze de steur op de kaart weer in een fijne leefbare omgeving zetten door na te denken hoe die gezonde leeromgeving van de steur er uit kan zien.

Opdracht 6

Als het avontuur van Bob al voorbij is. Stuur hem dan een goed gedaan kaart. Misschien komt hij nog een keer in actie.

Als je nog niet klaar bent met de steur:

De kinderen kunnen een choreografie op het nummer van de steur bedenken. Wil je dit groter aanpakken? Laat de kinderen dan een optreden doen voor de klas of school.

 

Het liedje vind je hier vanaf 1:30 

Groep 7 en 8

Kinderen denken na over belemmeringen en bedreigingen in de rivier voor trekvissen. Ze snappen zo waardoor de steur verdwenen is uit Nederland. Vervolgens leren ze meer over trekvissen en maken ze verhuiskaartjes om de steuren die in Nederland worden uitgezet succes te wensen!

Extra informatie bij deze les

Opdracht 1

De steur is uitgestorven in Nederland vanwege visserij, vervuild water in de rivieren, de aanleg van dammen en stuwen in de rivieren en kanalisering. Ook de scheepvaart is een factor geweest (door onder andere schroefmotoren van grote schepen).

Opdracht 2

De bron is hier te vinden. Lees het interview met expert Maarten van WWF eventueel samen.

Opdracht 4

Trekvissen die in de Noordzee en Nederlandse rivieren voorkomen zijn onder andere de Atalantische zalm, de paling, de elft, de sneep en de zeeprik. Het is leuk als kinderen kiezen voor de minder bekende soorten. Zoeken eventueel samen op internet naar afbeeldingen en weetjes.

Opdracht 5

Bekijk de videoboodschap van Bob hier.
Om Bob een handje te helpen kunnen de kinderen een kaartje maken en versturen naar familie en vrienden om voor Bob in actie te komen. Laat ze de steur op de kaart weer in een fijne leefbare omgeving zetten door na te denken hoe die gezonde leeromgeving van de steur er uit kan zien.

Opdracht 6

Als het avontuur van Bob al voorbij is. Stuur hem dan een goed gedaan kaart. Misschien komt hij nog een keer in actie.

Als je nog niet klaar bent met de steur:

De kinderen kunnen een choreografie op het nummer van de steur bedenken. Wil je dit groter aanpakken? Laat de kinderen dan een optreden doen voor de klas of school.

Het liedje vind je hier vanaf 1:30 

Andere berichten van WWF over dit onderwerp

In actie voor de Europese steur

Ooit wemelden de Nederlandse rivieren van de steur. Onder andere in de Rijn kwam deze vissoort veelvuldig voor. Door overbevissing, vervuild water en het kanaliseren van de rivieren ging het steeds slechter met de steur. In Nederland is de soort ondertussen uitgestorven en in de rest van Europa wordt deze vis ernstig bedreigd in zijn voortbestaan. Op 23 oktober lanceren het Wereld Natuur Fonds (WWF-NL), Sportvisserij Nederland en ARK Natuurontwikkeling een, door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit gesteund, actieplan om de Europese steur te redden. Het actieplan moet resulteren in een positief besluit over herintroductie van de steur zodat deze vis uiteindelijk weer in de Nederlandse rivieren rondzwemt en voor uitsterven wordt behoed.
Meer info
SEPA

Nieuw recordaantal verouderde dammen verwijderd in Europa

In 2023 is het record van een jaar eerder gesneuveld: bijna 500 barrières uit Europese rivieren zijn verwijderd tegenover 325 in 2022.
Meer info

Voor het eerst zeldzame elften uitgezet in Nederland

In de Waal bij Nijmegen zijn op 1 juni voor het eerst in Nederland elften uitgezet. De zeldzame trekvissen werden te water gelaten door burgemeester Hubert Bruls en Donné Slangen van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, daarbij geholpen door enkele kinderen.
Meer info

WWF-rapport concludeert: enorm potentieel voor rivierherstel door het verwijderen van barrières in Europa en Nederland

Europese rivieren staan vol met meer dan een miljoen barrières. Het gaat hierbij om barrières zoals dammen en stuwen die blokkades vormen voor migrerende vissen zoals zalm en steur. Uit een nieuwe studie van het Wereld Natuur Fonds blijkt dat als de onderzochte barrières met een goede potentie voor natuurherstel worden weggehaald, er bijna 50.000 kilometer aan rivieren in Europa weer vrij stromend worden. Ook in Nederland zijn mogelijkheden voor rivierherstel. Het rapport ‘The potential of barrier removal to reconnect Europe’s rivers’ analyseert een steekproef van 30.000 barrières, zoals dammen en stuwen, op grote en middelgrote rivieren in Europa en beoordeelt hun potentieel om rivieren weer met elkaar te verbinden.
Meer info

De kier is een mooi begin

Twee jaar geleden was het dan zo ver; de Haringvlietsluizen gingen voor het eerst een stukje open. Tijd voor een tussentijdse balans. Hoe kijken natuurorganisaties aan tegen de eerste resultaten van het – nu nog voorzichtig - herstellen van de verbinding tussen zee en rivier?
Meer info
Michel Gunther / WWF

196 nieuwe grote dammen gepland in Europese beschermde gebieden

De biodiversiteit in Europese zoetwatergebieden verkeert al enige tijd in een crisis. Maar nu blijkt dat ook beschermde gebieden niet langer veilig zijn. 196 grote dammen en waterkrachtcentrales staan op het punt om gebouwd te worden in rivieren zoals de Donau, Mura en Sava.
Meer info

Lessenoverzicht

Bekijk de andere lessen van Toekomstkunde.