Het rapport ‘Dammen in beschermde gebieden’ beschrijft het allereerste wereldwijde onderzoek naar het aantal geplande en bestaande grote dammen binnen beschermde gebieden. Over de hele wereld staan 509 nieuwe grote obstakels in de planning, die komen bovenop de al bestaande 1.249 dammen in beschermde gebieden. En bijna 300 van de reeds bestaande dammen werden gebouwd na de oprichting van het beschermde gebied.
Waarom zijn dammen zo schadelijk?
Dammen verstoren de stroming van sediment, blokkeren vismigratie en voorkomen dat rivieren zich op natuurlijke wijze aanpassen aan overstromingen of droogtes. Dit heeft niet alleen een negatief effect op de dieren die leven in deze gebieden, maar ook op de lokale gemeenschappen die voor hun levensonderhoud afhankelijk zijn van de bloeiende zoetwaterecosystemen.
De bevindingen uit het rapport zijn weer een alarmbel dat de overexploitatie van rivieren in Europa moet stoppen. Een ander wereldwijd rapport dat vorige week werd gepubliceerd, toonde al aan dat de populaties van trekvissen in de laatste 50 jaar met 93% zijn afgenomen op het continent, de grootste afname ter wereld. Verlies van leefgebied en overbevissing bleken de grootste oorzaken. Het feit dat beschermde gebieden niet eens worden gespaard voor de aanleg van nieuwe dammen is een serieuze rode vlag.
Wat moet er gebeuren voor gezonde, vrij stromende rivieren?
Meer dan ooit hebben we beschermde gebieden nodig om onze Europese rivieren te beschermen. In Europa is er sterke wetgeving - de Vogel- en Habitatrichtlijn en de Kaderrichtlijn Water (KRW) - om achteruitgang van rivieren te voorkomen, maar ze moeten goed worden gehandhaafd en uitgevoerd.
In het voorstel van de EU-biodiversiteitsstrategie staat een concrete toezegging om voor 2030 ten minste 25.000 km vrij stromende rivieren te herstellen en ten minste 30% van het land in Europa tot beschermd (zoetwater)gebieden te maken. Die toezeggingen mogen niet alleen op papier staan, ze moeten worden gevolgd door maatregelen om vrijstromende rivieren terug te brengen in Europa. WWF pleit er voor dat Europese landen meer inzetten op het verwijderen of aanpassen van dammen.
