Containerramp: wake-up call en saamhorigheid

2019 was nog maar net begonnen, toen er zich een ramp voor de natuur in Nederland voltrok. In de nacht van 1 op 2 januari sloegen bijna 300 containers vol met allerlei materiaal overboord van vrachtschip de MSC Zoe, door sommigen al de MSC Zooi genoemd. Al gauw werd de omvang van de ramp zichtbaar. De prachtige stranden van onze Waddeneilanden lagen vol met troep en wat zich onder water afspeelt is nog niet eens bekend.

WWF Noordzee-expert Tom Grijsen was bij de actie aanwezig: “Zodra het nieuws bij het Wereld Natuur Fonds binnenkwam, hebben we onmiddellijk samen met Stichting de Noordzee, Waddenvereniging en Natuurmonumenten een plan gemaakt om mensen in het weekend op te trommelen voor de schoonmaak van de stranden. Dat hebben we uiteraard eerst overlegd met lokale autoriteiten.”

Veel vrijwilligers

Binnen een paar uur hadden zich meer vrijwilligers gemeld dan er mee konden voor de opruimactie op Terschelling. Veel mensen waren nog vrij vanwege de kerstvakantie, een geluk bij een ongeluk. Alle vrijwilligers die niet meer met deze actie mee konden doen, werden doorverwezen naar andere locaties, want aan stranden en duinen vol met troep was helaas geen gebrek.

Saamhorigheid op Terschelling

Zaterdagmorgen verzamelden zich honderden mensen in de haven bij West-Terschelling, jong en oud, uitgerust met dikke jassen, pluimmutsen en prikstokken. Iedereen was klaar om windkracht 5 en koude gevoelstemperaturen te trotseren.

Tom vertelt: “Veel grote stukken troep waren al door het leger en vrijwilligers in de dagen ervoor opgeruimd. Wat me opviel was dat iedereen bloedfanatiek langs de rand van de duinen op zoek ging naar de kleine deeltjes plastic." Langzaam maar zeker kwamen de vuilniszakken vol, hoewel er zo op het oog weinig leek te liggen.

Het was niet het meest dankbare werk, omdat je opruimt wat met het oog al nauwelijks zichtbaar is, maar daarom niet minder belangrijk. Urenlang zwoegden de vrijwilligers over strand en de duinen. ''Ik heb niet één onvertogen woord gehoord.''

Ondertussen op Schiermonnikoog

Ook WWF'er Claar van den Bergh, was met haar gezin op Schiermonnikoog toen de stranden volstroomden met afval. Zij hebben met het hele gezin 3 dagen lang opgeruimd.

Claar: “Het is een enorm groot drama waarvan de impact pas langzamerhand tot me doordrong toen ik op het strand liep. Overal spullen, prullen en rotzooi. De keerzijde van onze welvaart, want wat kopen we met zijn allen toch veel spullen en eigenlijk ook veel troep. Het zette mij in ieder geval weer enorm aan het denken."

Toekomstplaatje

Wat we met horden vrijwilligers echter niet kunnen oplossen is de negatieve impact die dit ongeluk zal hebben voor het ecosysteem in zee. Tom: “Heel veel rotzooi dobbert nog in de waterkolom of ligt al op de bodem. Daarom was het heel goed dat ook de vissers met hun kotters de zee op gingen om de drijvende rommel op te vissen. Het is belangrijk dat er goed onderzocht wordt waar het afval blijft en wat ermee gebeurt. Zo kunnen we het probleem in kaart brengen en direct aanpakken. Ook moeten dit soort rampen in de toekomst voorkomen worden."

Samen sterk

Hoe heftig de ramp ook was, hoe mooi was het ook dat eilanders, toeristen, vrijwilligers, vissers, de Kustwacht, rederijen en het leger met elkaar samenwerkten. Claar vertelt: "Keek je naar voren dan zag je alle ellende op het strand, keek je om je heen, dan zag je iedereen, groot en klein, keihard aan de slag en keek je achterom dan zag je het mooie schone strand van Schiermonnikoog. Maar we zijn er nog lang niet, dus blijf vooral alle opruimverzoeken in de gaten houden."

Consuminderen

De groep van 100 vrijwilligers heeft meer dan 1000 kilo afval van het strand gehaald. Van sierkussens en My Little Ponies, tot kleine korreltjes piepschuim. En ook dat deed veel mensen beseffen dat we dringend moeten minderen met consumeren: consuminderen. Ieder product dat wij kopen moet worden gemaakt, verpakt, vervoerd en uiteindelijk weer op milieuvriendelijke wijze ‘verdwijnen.'

Wat kun je zelf doen

Ook jij kunt iets doen, door bijvoorbeeld je plasticverbruik te verminderen en duurzamere alternatieven te gebruiken. Hierdoor belandt er al een stuk minder afval in de zee en op het strand.

Gerelateerde artikelen

Simon Rawles / WWF UK

Wat WWF doet

WWF staat midden in het veld om natuur te beschermen en herstellen. Van Limburgse rivieren tot Amazone regenwoud, van Caribisch koraal tot Afrikaanse wildlife. Met de poten in de modder: dóen is wat wij doen.

Meer info

Mangrove Adoption Program

Meer natuur in strijd tegen klimaatverandering

WWF-medewerker Maheen Kahn was aanwezig op COP29 in Azerbeidzjan en vertelt over haar ervaringen.

Meer info

WWF / Simon Rawles

De Nederlandse Bonenatlas: Bonen bieden oplossingen voor natuur en landbouw

WWF-medewerker Corné blogt over voedsel. Deze keer: de Nederlandse Bonenatlas

Meer info

Meer

Blijf op de hoogte

Ontvang inspiratie, acties, duurzame tips en het laatste natuurnieuws van WWF in je mail én krijg 10% korting in onze duurzame webshop (inschrijven mag vanaf 16 jaar, korting is van toepassing op hele assortiment met uitzondering van Bosje Bomen en alle boeken).