Wild Wonders of Europe  / Igor Shpilenok / WWF
11 december 2023

Hoopvol nieuws over saiga-antilopen

Op de VN-Klimaattop in Dubai heeft IUCN (International Union of Conservation of Nature) vandaag de nieuwste Rode Lijst van bedreigde soorten bekendgemaakt. Een toepasselijke plek want de klimaatcrisis heeft enorme, negatieve gevolgen voor diersoorten, van de Atlantische zalm tot groene zeeschildpadden. Er zijn ook lichtpuntjes, want met de saiga, de antilope van de steppen in Centraal-Azië, gaat het ondanks de druk van klimaatverandering juist beter.

Saiga-antilopen zijn op de Rode Lijst van 'ernstig bedreigd' naar 'bijna bedreigd' gegaan, waardoor deze soort nu minder in de gevarenzone zit. Deze antilopen leven in Kazachstan, Mongolië, Rusland en Oezbekistan.

Saiga'ss zijn al vaak in hun voortbestaan bedreigd. In het verleden door massale (illegale) jacht, maak ook door besmettelijke ziektes. De hoorns van de mannetjes brengen veel geld op de zwarte markt op. Maar dankzij samenwerking tussen overheden en lokale gemeenschappen, het verbod op legale jacht, intensivering van antistroperijmaatregelen en betere bescherming van het leefgebied zie je dat diersoorten ook weer kunnen terugveren.

_WW179196.jpg

Bescherming van saiga-antilopen

Soorten-expert Gert Polet is al jaren betrokken bij projecten van WWF in de landen waar saiga's voorkomen. Hij reageert opgelucht op het voorzichtige herstel van 'zijn' saiga's: "Deze antilope was heel lang een van de vele vergeten soorten: dieren die met uitsterven worden bedreigd en vrijwel onbekend zijn. Ik heb het juist altijd een intrigerend dier gevonden. De saiga is enorm goed aangepast aan de ruige omstandigheden van de steppen en halfwoestijnen. Zijn kenmerkende snuit heeft wat weg van een korte slurf en die is handig om bij het grazen stof uit je longen te houden. En niet te vergeten zijn rol als grazer in het ecosysteem. Het heeft bloed, zweet en tranen gekost om samen met lokale partners en herders dit magnifieke dier te behouden. En langzaam werpt dit vruchten af."

Spectaculair herstel

De come-back van saiga’s in Kazachstan noemt WWF spectaculair. Polet: "Het land herbergt 98% van alle saiga’s en ook daar stortte de populatie in 2015 in door jacht en ziektes. De overheid nam vervolgens strenge maatregelen. Inmiddels zijn er nu weer tussen de 1,3 en 2 miljoen antilopen, een toename met ruim 1.100%! Er zijn steeds meer klachten over saiga’s die de gewassen op het veld opeten. Het is dus nu zaak om een oplossing voor deze conflicten te vinden."

kudde Mongoolse saiga-antilopen.jpg

Impact van klimaatverandering

Ondanks het succes blijft WWF ook bezorgd, bijvoorbeeld over de populatie in Mongolië. De saigapopulatie herstelt weliswaar ook hier, maar toenemende droogte zorgt ervoor dat de antilopen vaker niet genoeg vet kunnen verzamelen om de strenge winters door te komen. Ook hier zie je de invloed van klimaatverandering en het belang om de klimaat- en biodiversiteitscrisis allebei aan te pakken.

25% zoetwatervissoorten met uitsterven bedreigd

IUCN meldt slecht nieuws over zoetwatervissoorten. Wereldwijd wordt 25% van de beoordeelde soorten inmiddels met uitsterven bedreigd. Voor 17% van de bedreigde soorten speelt klimaatverandering een belangrijke rol, denk aan daling van het waterpeil, stijging van de zeespiegel waardoor zout water steeds verder landinwaarts komt en verschuiving van seizoenen. Dit komt bovenop andere bedreigingen zoals vervuiling, dammen en overbevissing.

De Afrikaanse karperzalm, een economisch belangrijke soort in Kenia - is op de Rode Lijst van de IUCN van 'Minst zorgwekkend' naar 'Kwetsbaar' gegaan vanwege overbevissing, aantasting van het leefgebied door klimaatverandering en dammen die de toevoer van zoetwater naar het meer verminderen.

Gerelateerde artikelen

All Department of Forests and Park Services or DoFPS, MoENR Bhutan

Bhutan meldt forse toename van het aantal sneeuwluipaarden

Voor de tweede keer vond in Bhutan een nationale sneeuwluipaardentelling plaats. Uit de data blijkt dat er 134 sneeuwluipaarden leven in het land, tegen 96 bij de eerste telling in 2016. Een toename van bijna 40 procent! Het onderzoek werd in 2022 uitgevoerd door meer dan 70 rangers, besloeg 9000 km2 en maakte gebruik van 310 state-of-the-art wildcamera-sets.
Meer info
Martin Harvey / WWF

Rusland verklaart WWF tot ‘ongewenste organisatie’

WWF is diep teleurgesteld over het besluit van de Russische procureur-generaal om de activiteiten van WWF aan te merken als ‘ongewenst op het grondgebied van de Russische Federatie’. Als gevolg hiervan heeft WWF-Rusland (Vsemirnyi Fond Prirody) met onmiddellijke ingang de moeilijke beslissing genomen om niet langer deel uit te maken van het WWF-netwerk. Helaas komt hiermee een einde aan WWF-Rusland's trotse geschiedenis van meer dan 30 jaar natuurbehoud in Rusland.
Meer info

Populatie Mongoolse saiga’s neemt toe tot bijna 14.000

De Mongoolse saiga-antilope is een ernstig bedreigde diersoort, die alleen in Mongolië voorkomt. Bij de laatste telling in november 2022 was het aantal fors gegroeid, tot bijna 14.000.
Meer info

Blijf op de hoogte

Ontvang inspiratie, acties, duurzame tips en het laatste natuurnieuws van WWF in je mail én krijg 10% korting in onze duurzame webshop (inschrijven mag vanaf 16 jaar, korting is van toepassing op hele assortiment met uitzondering van Bosje Bomen en alle boeken).