Onze consumptie van vis is in de afgelopen 50 jaar verdubbeld. En het groeit nog steeds. Drie miljard mensen zijn afhankelijk van de visserij voor hun inkomsten en voedsel. Bijna een derde van alle onderzochte visbestanden zijn overbevist. Dat wil zeggen dat er meer vis wordt gevangen dan er weer bij komt. Daarnaast wordt nog eens 60% van de visbestanden op een maximum bevist. Dat betekent dat als dat zo doorgaat of zelfs toeneemt, ook daar overbevissing gaat plaatsvinden. Illegale, niet-gerapporteerde en ongereguleerde visserij verergert het probleem en wordt geschat op 10-31% van de wereldwijde visvangst. Bovendien is illegale visserij geassocieerd met slechte arbeidsomstandigheden en zelfs moderne slavernij. Langdurige overbevissing zorgt ervoor dat soorten (lokaal) uitsterven, ecosystemen uit balans raken en lokale gemeenschappen en toekomstige generaties benadeeld worden.

Bijvangst in netten en lijnen

Vaak wordt er op één soort gevist maar belanden er onbedoeld andere soorten in de netten of lijnen. Dit heet bijvangst. Het gaat hier jaarlijks om miljoenen dieren en ook om soorten die beschermd of bedreigd zijn. Bijvoorbeeld minimaal 300.000 walvissen, dolfijnen en bruinvissen per jaar. Ook haaien, roggen en zeeschildpadden zijn hier de dupe. Voor dit soort dieren is bijvangst tegenwoordig een van de grootste bedreiging voor uitsterven.

Spookvistuig dodelijkste vorm van afval

Daarnaast maken netten en lijnen die zijn kwijtgeraakt of overboord gezet veel slachtoffers onder zeeleven. Elk jaar belandt er minimaal tussen de half en 1 miljard kilo vistuig (lijnen, netten en ander vismateriaal) in de oceanen! ‘Spookvistuig’ is de dodelijkste vorm van plastic afval voor zeedieren. Verstrikkingen in spooknetten zijn vastgelegd voor meer dan 5,400 dieren van 40 verschillende soorten zeezoogdieren, reptielen, haaien en roggen. Lees voor meer informatie het Engelstalige WWF rapport 'Stop Ghost Gear: The most deadly form of marine plastic debris'.

Schadelijke vangsttechnieken

Naast bijvangst kunnen schadelijke vangsttechniek leefgebieden kapot maken en vervuilen. Met dynamiet of gif (cyanide) vissen in Afrika en Zuidoost Azië nog steeds een manier om te vissen. Beide manieren zijn niet alleen gevaarlijk voor de vissers, maar ook voor het koraal dat kapot gaat. Voor iedere vis die met cyanide wordt gevangen, is een vierkante meter koraal verwoest. Ook sleepboten die soms tot wel 2000 meter diep hun zware netten over de zeebodem trekken zorgen voor veel schade. Voor sleepnetvisserij is veel brandstof nodig en door beschadiging van de bodem komt CO₂ vrij dat in de bodem was opgeslagen. Deze uitstoot van sleepnetvisserij is geschat op net zoveel als die van de luchtvaartindustrie!  

Bovendien beïnvloed hoeveel vis we hier eten de voedselzekerheid, inkomen en welzijn van mensen elders op de wereld, zoals de Koraaldriehoek. Veel landen vissen namelijk buiten hun eigen landgrenzen en importeren visserijproducten uit andere landen. De EU is wereldwijd een van de grootste importeurs van visserijproducten en draagt bij aan niet-duurzame visserijpraktijken.

Visserij belangrijkste reden afname biodiversiteit in oceanen

Visserij is een van de belangrijkste redenen voor de afname van biodiversiteit in zeeën en oceanen. Dit is een ongezonde situatie en tast het functioneren van ecosystemen aan. En dat terwijl oceanen en alles wat er in leeft zoveel meer zijn dan alleen voedselbronnen! Zo zijn het hoofdrolspelers in het tegengaan van klimaatverandering, seizoen- en weerpatronen en verantwoordelijk voor 50% van de zuurstof productie wereldwijd. Onze toekomst is onlosmakelijk verbonden met het zeeleven. De schaal waarop we tegenwoordig vis eten heeft dus niet alleen een impact op vispopulaties maar ook op oceanen en op onszelf. Hoe we dieren vangen en hoeveel we consumeren maakt het verschil. Dit moet anders.