Elephant Connection

Mens-dierconflicten

Groot probleem voor wilde dieren én lokale bevolking.

  • Oogsten vernield
  • Vee en mensen aangevallen
  • Wilde dieren bedreigd

Conflicten als bedreiging voor mens en dier

In een drukbevolkte wereld concurreren mensen en dieren om ruimte en voedsel. Wilde dieren hebben behoefte aan grote en aaneengesloten leefgebieden en mensen hebben behoefte aan akkers, wegen en huizen. Daarvoor moeten bossen vaak wijken en ook klimaatverandering draagt bij aan het verdwijnen van leefgebied. Bij de zoektocht naar ruimte en voedsel komen wilde dieren vaker in aanraking met lokale bevolking. Het aantal conflicten en ongelukken tussen mensen en wilde dieren neemt daardoor toe. Het gevolg kan schade aan huizen en gewassen zijn maar ook verwondingen of verlies van vee, wilde dieren en mensenlevens.

Dit soort conflicten komt wereldwijd voor, maar de grootste impact heeft het op mensen die leven op het platteland. Mensen in ontwikkelingslanden lijden er het meeste onder omdat zij voor hun levensonderhoud vaak helemaal afhankelijk zijn van hun oogsten of hun vee. De schade die veroorzaakt is door wilde dieren heeft een enorme invloed op hun leven. De kosten lopen in de tientallen miljoenen euro’s per jaar en daarnaast zorgt het voor angst en verdriet.

Jaarlijks overlijden alleen al in India 400 mensen door toedoen van olifanten en worden zo'n 100 olifanten die de oogst hebben vernield, gedood. Diersoorten die al bedreigd zijn zoals de tijger en de olifant kunnen dat er, naast alle andere bedreigingen, niet bij hebben. In Azië zijn de conflicten tussen mensen en dieren inmiddels één van de grootste bedreigingen voor wilde dieren geworden.

naturepl.com / Ron O'Connor / WWF

Wat doet WWF om conflicten te voorkomen?

Om conflicten te voorkomen en te verminderen en er voor te zorgen dat mensen en dieren veilig samen kunnen leven, werken we samen met lokale bevolking en specialisten aan een geïntegreerde aanpak. Daarbij gaat het niet alleen om technische oplossingen zoals aanleg van hekken, maar ook om compensatie van schade, onderzoek naar de oorzaken van het conflict, training van mensen om zichzelf en hun dorpsgenoten te beschermen, en lobby voor de juiste wetgeving. We zoeken naar opties die goed betaalbaar en toepasbaar zijn in verschillende situaties en gebieden.

  • 1

    Olifanten op afstand houden

    Van elektrische hekken en het hoger plaatsen van watertanks tot diepe greppels om dorpen heen, we gebruiken allerlei manieren om conflicten met olifanten en ander groot wild te voorkomen.

  • 2

    IJsbeerpatrouilles

    We trainen ijsbeerpatrouilles om de lokale bevolking te beschermen tegen ijsberen en helpen mensen hun voedsel veilig te bewaren.

  • 3

    Gezamenlijke planning

    Door gezamenlijk te bepalen hoe het land op de langere termijn wordt ingericht kunnen we conflicten structureel aanpakken.

  • 4

    Meer dan alleen een vraagstuk voor natuurbescherming

    Mens-dierconflicten zijn behalve een humanitair en natuurbeschermingsprobleem ook een probleem voor duurzame ontwikkeling. Daarom zoekt WWF de samenwerking met ontwikkelingsorganisaties en de landbouw- en financiële sector om tot een geïntegreerde aanpak te komen.

femke hilderink close-up
Femke Hilderink-Koopmans
Expert wildlife
"Het is niet makkelijk voor mensen en wilde dieren om samen te leven in hetzelfde gebied."
Lees mijn blog
Staffan Widstrand / WWF

Wat kun je zelf doen?

Mens-dierconflicten komen overal voor, ook hier in Nederland. Soms zelfs in je eigen achtertuin! Ook jij kunt onenigheid met wilde dieren tegengaan. Berg je vuilnis goed op, beveilig je kippenhok tegen vossen en je kweekveld tegen wilde zwijnen of konijnen.

Je kunt ook je steentje bijdragen om mens-dierconflicten ver weg te verminderen. Door voedsel en spullen te kopen die op een duurzame manier zijn geproduceerd, bijvoorbeeld doordat er geen boskap nodig is om ze te maken. Dan help je het verlies van leefgebied tegen te gaan en indirect ook aan het verminderen van mens-dierconflicten: de dieren blijven in de natuur en komen de mensen minder vaak tegen. Er bestaan al wildlife-friendly producten; de Rainforest Alliance en het Wildlife Friendly Enterprise Network benoemen mens-dierconflicten in hun standaarden die gericht zijn op duurzame ontwikkeling en het behoud van biodiversiteit.

Voor welke dieren zijn we actief?

Deze wilde dieren willen we behoeden voor conflicten met de lokale bevolking.

WWF / Green Renaissance
Olifant
Olifant
Door ruimtegebrek vernielen ze vaak gebouwen en gewassen wat ze vaak met de dood bekopen.
Brent Stirton / Getty Images / WWF-UK
Neushoorn
Neushoorn
Nog maar 25.000 neushoorns op de wereld omwille van de hoorn.
Edward Parker / WWF
Tijger
Tijger
Het gebrek aan voedsel en ruimte maakt dat tijgers vaker naar de bewoonde wereld trekken.
Adam Markham / WWF
Jaguar
Jaguar
Als vervanger voor de lichaamsdelen van de tijger worden nu jaguars gebruikt in Chinese medicijnen.
Wil Luiijf / WWF
Luipaard
Luipaard
Mensen betalen nog steeds grof geld voor een bontjas van een luipaardvacht.
R.Isotti, A.Cambone / Homo Ambiens / WWF
Leeuw
Leeuw
Leeuwen jagen op het vee van boeren, wat er vaak voor zorgt dat de leeuw wordt gedood door de boer.
Aleksei VOLKOV / WWF
IJsbeer
IJsbeer
IJsberen trekken naar het vasteland op zoek naar eten. De confrontatie met mensen overleven ze vaak niet.

Resultaten en Updates

All Department of Forests and Park Services or DoFPS, MoENR Bhutan

Bhutan meldt forse toename van het aantal sneeuwluipaarden

Voor de tweede keer vond in Bhutan een nationale sneeuwluipaardentelling plaats. Uit de data blijkt dat er 134 sneeuwluipaarden leven in het land, tegen 96 bij de eerste telling in 2016. Een toename van bijna 40 procent! Het onderzoek werd in 2022 uitgevoerd door meer dan 70 rangers, besloeg 9000 km2 en maakte gebruik van 310 state-of-the-art wildcamera-sets.
Meer info
DoFPS

Tijgertelling in Bhutan: aantal tijgers met bijna dertig procent gegroeid tot 131

Sinds 2015 is het aantal tijgers in het wild in het koninkrijk Bhutan gestegen tot naar schatting 131. Sinds de eerste officiële tijgertelling in het Himalayaland is dat een stijging van maar liefst 27 procent. Het Wereld Natuur Fonds feliciteert Bhutan, op deze internationale Dag van de Tijger, met hun succesvolle aanpak om tijgers een toekomst te geven.
Meer info
Shutterstock / Raju Soni / WWF

Aantal wilde tijgers in India blijft groeien

Bij gelegenheid van 50 jaar Project Tiger maakte de Indiase premier Modi bekend dat het aantal tijgers in het land weer is gestegen. De populatie wilde tijgers wordt volgens de resultaten van de All India Tiger Estimation in 2022 geschat op minimaal 3167. Bij de laatste AITE in 2018, bedroeg het aantal 2461.
Meer info

Blijf op de hoogte

Ontvang inspiratie, acties, duurzame tips en het laatste natuurnieuws van WWF in je mail én krijg 10% korting in onze duurzame webshop (inschrijven mag vanaf 16 jaar, korting is van toepassing op hele assortiment met uitzondering van Bosje Bomen en alle boeken).