Laura Hannusch

De grootste van alle olifanten

De grote savanneolifant wordt bedreigd door stroperij en verdwijnend leefgebied.

  • Status: Bedreigd
  • De savanneolifant leeft op de savannes en in de drogere bossen, vooral in het zuiden en het oosten van Afrika

De savanneolifant

Savanneolifanten zijn de grootste onder de soorten olifanten met een hoogte tot bijna 4 meter en een gewicht tot 6000 kilo. Ze onderscheiden zich gemakkelijk door hun zeer grote oren – waardoor ze overtollige warmte kunnen kwijtraken – en voorpoten die merkbaar langer zijn dan de achterpoten. Ze leven in de grasvlaktes en bushlands van oostelijk en zuidelijk Afrika.

Savanneolifanten leven op de Afrikaanse savanne, met acaciabomen en met gras en kruiden begroeide vlaktes. Ze zijn ook te vinden in gebieden met bossen waar een deel van het jaar een droge periode heerst. Savannes bevinden zich in heel Afrika beneden de Sahara, maar vooral in oostelijk en zuidelijk Afrika. Ook in de woestijnen van Botswana en Namibië komen olifanten voor.

Martin Harvey / WWF

Wat is er aan de hand?

De laatste honderd jaar zijn de aantallen olifanten rap achteruit gegaan. Rond de jaren tachtig werden er ongeveer 100.000 olifanten per jaar gedood door stropers. Stroperij blijft een groot probleem, omdat er veel geld gegeven wordt voor de ivoren slagtanden. Savanneolifanten hebben ook te kampen met verlies van leefgebied. De natuur waarin ze leven wordt steeds kleiner, waardoor ze vaker in aanraking komen met mensen. 

Waarom is het belangrijk om de savanneolifant te beschermen?

Savanneolifanten dragen bij aan het onderhoud van de savannes en open bossen door de boomdichtheid te verminderen. Zonder hen zouden veel andere planten en dieren die afhankelijk zijn van open vlaktes, zoals kuddes gazelles en gnoes, niet overleven.

Martin Harvey / WWF

Waardoor wordt de savanneolifant bedreigd?

  • 1

    Illegale handel

    Stroperij is de belangrijkste bedreiging voor (savanne)olifanten. Hun ivoor levert hoge prijzen op op illegale zwarte markten in Azië en zelfs in de Verenigde Staten. De beperkte middelen in combinatie met afgelegen en ontoegankelijke olifantenleefgebieden maken het voor regeringen moeilijk om kuddes olifanten te controleren en te beschermen.

    Lees verder
  • 2

    Verlies van leefgebied

    Het leefgebied van de savanneolifant wordt almaar kleiner en versnipperd door de aanleg van wegen, akkers en nederzettingen. Op zoek naar voedsel en water kunnen de olifanten geen gebruik meer maken van oude trekroutes en komen ze steeds vaker in aanraking met mensen.

  • 3

    Mens-dierconflicten

    Conflicten tussen mens en olifant hebben gevolgen voor populaties van savanneolifanten. Het doden van de olifanten is vaak een vergeldingsmaatregel omdat ze gewassen eten en vertrappen, voedselvoorraden plunderen en bezittingen van dorpelingen beschadigen, inclusief kostbare waterbronnen. Ook vallen er regelmatig menselijke slachtoffers.

    Lees verder
WWF CARPO / Peter Ngea
Krista Lyons
Frederick J. Weyerhaeuser / WWF

Wat doet WWF?

Het WWF-programma voor de Afrikaanse olifant is actief in landen in Afrika die ten zuiden van de Sahara liggen en waar nog olifanten voorkomen. Het geeft strategische steun en begeleiding om ervoor te zorgen dat de olifant een toekomst heeft in Afrika. De verschillende WWF-kantoren in centraal, zuidelijk, oostelijk en westelijk Afrika werken samen met een groot aantal partners. Het programma streeft naar het behoud van levensvatbare populaties bos- en savanneolifanten in tenminste 10 landen.

Grensoverschrijdende natuur

In zuidelijk Afrika heeft WWF meegewerkt aan de ontwikkeling van een groot natuurgebied. Kavango-Zambezi (KAZA) is met 520.000 km2 het grootste grensoverschrijdende natuurgebied ter wereld. Het ligt in het stroomgebied van de rivieren de Zambezi en de Okavango in zuidelijk Afrika. Hier leeft de helft van alle savanneolifanten in Afrika, zo'n 220.000. Zambia, Zimbabwe, Botswana, Namibië en Angola hebben KAZA opgericht om de waardevolle natuur in het gebied te kunnen behouden. Maar ook om juist door die rijke natuur te beschermen en toerisme te stimuleren, de levensstandaard van de bevolking te verbeteren. Vandaag de dag zijn we een belangrijke natuurbeschermingspartner voor het gebied.

Meer weten?

Richard Barrett / WWF-UK
Olifantensoorten
Olifantensoorten
Lees meer over de verwanten van de savanneolifant, zoals bijvoorbeeld de bosolifant!
Kinjal Vasavada
Zuidelijk Afrika
Zuidelijk Afrika
Lees meer over het leefgebied van de savanneolifant.

Gerelateerde artikelen

Roger LeGUEN

6 dieren die last hebben van klimaatverandering

Klimaatverandering is de laatste jaren duidelijk merkbaar. We hebben te maken met meer hittegolven, overstromingen en de zeespiegel stijgt. Ook diersoorten hebben hier last van, de ene meer dan de andere. We zetten 6 dieren voor je op een rijtje die slachtoffer worden van klimaatverandering.
Meer info
Elephant Connection

Ruim baan voor olifanten

Voor de vele olifanten in de Kavango-Zambezi-regio (KAZA) in zuidelijk Afrika ziet het er gunstig uit: bij Sioma Ngwezi National Park in Zuidwest-Zambia blijkt een gebied vrije doorgang te kunnen bieden aan olifanten. Ze kunnen er vrij doorheen bewegen om van regio’s met een hoge olifantendichtheid naar streken te trekken waar meer ruimte, voedsel en water voor ze is. In een deel van Afrika waar zoveel olifanten zijn dat de natuur en mensen eronder lijden, is dat een zeer welkom bericht.

Meer info
Richard Barrett / WWF-UK

Reddingsplan grootste grensoverschrijdend natuurgebied in Afrika

Door klimaatverandering en menselijk handelen dreigt het unieke natuurgebied Kavango Zambezi in zuidelijk Afrika voorgoed verloren te gaan. African Parks, Peace Parks Foundation en het Wereld Natuur Fonds komen daarom met een reddingsplan om te voorkomen dat dit prachtige gebied verdwijnt.
Meer info
Krista Lyons

Wat kan ik doen?

De natuur heeft jouw hulp nodig

Word donateur

Help mee door de natuur structureel met ons te beschermen voor een vast bedrag per maand. Je ontvangt hierbij eventueel een leuk welkomstcadeau. Samen kunnen we werken aan een prachtige wereld vól natuur!