David Merron / WWF-US

Beloega: de witte walvis

Afhankelijk van geluid, maar verstoord door herrie van schepen

  • Status: Niet bedreigd
  • De kanaries van de zee

De beloega

Beloega’s zijn erg herkenbaar, ze zijn namelijk helemaal wit! Ze hebben ook een herkenbaar bol voorhoofd wat ook wel een ‘meloen’ genoemd wordt. Het is een zachte en beweegbare bol die vlak voor het blaasgat van de beloega zit. Door de ‘meloen’ van vorm te veranderen, kunnen de witte walvissen veel verschillende geluiden maken en deze een richting geven. Dit helpt ze bij het communiceren met soortgenoten, maar ook bij echolocatie. Door geluiden uit te sturen en te luisteren naar de echo kunnen die dieren hun omgeving ‘zien’ en ook vis, hun voedsel, lokaliseren.

Net als de narwal, een walvisachtige die erg op de beloega lijkt, hebben de dieren geen rugvin. Dit helpt ze warmte te behouden, wat erg handig is in hun koude thuis de Noordelijke IJszee. Beloega’s verplaatsen zich aan de hand van veranderingen in het ijs. In de herfst zwemmen ze zuidelijker en ze komen in de lente weer terug, wanneer het ijs afneemt. Soms komen deze witte walvissen vast te zitten in een klein stuk ijs, als ze niet op tijd weggezwommen zijn. IJsberen jagen dan op het zeedier die een makkelijke prooi is geworden.

Beloega’s zijn sociale dieren. Ze leven samen met andere beloega’s in grote groepen, soms wel bestaande uit honderd individuen. Ze jagen samen en eten verschillende vissoorten zoals zalm, haring, maar ook krabben en garnalen. Soms jagen ze op diepe plekken in de oceaan, tot wel 900 meter en ze kunnen ongeveer 20 minuten onder water blijven. Beloega’s hebben een flexibele nek die ze op en neer en naar de zijkant kunnen bewegen. Ze worden ongeveer 3 meter lang.

Carlos Drews / WWF

Beloega's brengen veel tijd door aan de oppervlakte van het water, uitkijkend over het water.

Wat is er aan de hand?

De beloega is nog geen bedreigde diersoort en het gaat eigenlijk best goed met dit dier. Jammer genoeg zijn er wel problemen voor de dieren die steeds dichterbij mensen komen. Klimaatverandering zorgt voor veranderingen in de Noordelijke IJszee. Door het smelten van het zee-ijs ontstaat er meer open water. Hierdoor komt er meer scheepvaart en activiteiten zoals het boren naar olie. Dit veroorzaakt vervuiling en vergroot de kans op bijvoorbeeld olielekken. Meer schepen veroorzaken ook meer herrie op zee. Omdat beloega’s erg afhankelijk zijn van geluid bij het vinden van hun prooidieren en soortgenoten, is dit een groot probleem. Bij de Cook Inlet in Alaska, VS, leeft een bedreigde groep beloega's die onder grote druk staat door vervuiling van scheepvaart.

Waarom is het belangrijk om de beloega te beschermen?

De beloega maakt deel uit van de voedselketen in de oceaan. Ze eten veel verschillende soorten vis en andere zeedieren, maar worden zelf ook opgegeten door ijsberen of grotere walvisachtigen, zoals de orka. Zo blijft het onderwaterleven in balans. Beloega’s spelen ook een belangrijke culturele rol, net als ijsberen in de levens van de inheemse bevolking in het Arctisch gebied. Beloega’s zijn net als ijsberen en de inheemse bevolking afhankelijk van het zee-ijs en zij worden daarom allemaal beïnvloed door de gevolgen van de klimaatcrisis.

naturepl.com / Doc White / WWF

Waardoor wordt de beloega bedreigd?

  • 1

    Klimaatverandering

    Beloega’s zijn afhankelijk van het zee-ijs. Ze worden daardoor direct beïnvloed als de aarde opwarmt. Zeestromen veranderen, prooidieren bevinden zich op andere plekken en de beloega’s hebben niet de tijd om zich hier op aan te passen. Dit kan voor veel problemen in het leven van de dieren zorgen.

    Lees verder
  • 2

    Herrie in de oceaan

    Omdat de beloega’s graag gebruik maken van geluid om zich bewust te worden van hun omgeving kan te veel menselijk geluid erg storend zijn. Ze kunnen in de war raken, en hierdoor in botsing komen met schepen of het moeilijker vinden om eten te vangen. Doordat er meer en meer scheepvaart komt in de Noordelijke IJszee komt er ook meer geluid.

Wat doet WWF?

In het Arctisch gebied werkt WWF aan beïnvloeden van regelgeving rondom scheepvaart. Zo willen we dat er rekening wordt gehouden met kwetsbare gebieden en gebieden die belangrijk zijn voor de dieren die er leven, zodat er zo min mogelijk verstoring is. We bepleiten een stop op verdere olie-ontwikkelingen in het noordpoolgebied en olielekkages en andere vervuiling moet zoveel mogelijk worden voorkomen. Ook werken we samen met lokale organisaties om herrie in de oceaan tegen te gaan.

WWF doet onderzoek naar het gedrag en de gezondheid van beloega’s. Door deze witte walvis en zijn gedrag beter te begrijpen, weten we beter hoe we dit dier en zijn leefomgeving goed kunnen beschermen.

Meer weten?

Walvissoorten
Walvissoorten
Lees meer over de verwanten van de beloega, zoals bijvoorbeeld de bruinvis.
Global Warming Images / WWF
De Noordpool
De Noordpool
Lees meer over de koude, witte wildernis

Gerelateerde artikelen

naturepl.com / Doug Allan / WWF

Op zoek naar ijswalvissen in het Noordpoolgebied

WWF-medewerker Gert vertelt over het Arctic Blue Corridors rapport: een mijlpaal voor een goed beheer van het Noordpoolgebied.
Meer info
Jeff Duerr

Een historisch verdrag voor de bescherming van de oceanen!

Geweldig nieuws voor de natuur, voor het klimaat en voor ons mensen. Met het oceanenverdrag moet in 2030 minstens 30% van de zee in 2030 beschermd gebied zijn. ‘The High Seas Treaty’ zoals het verdrag officieel heet, was hard nodig, want op dit moment is slechts 1% van de internationale wateren beschermd.
Meer info
VDOS Global / WWF-Canada

Doe mee met Wereld Oceanen Dag

Vandaag is het Wereld Oceanen Dag! En dat moet gevierd worden, want we hebben heel veel te danken aan de oceanen. Ze voorzien ons van de helft van de zuurstof die we ademen, leveren ons voedsel, maar ook ingrediënten voor medicijnen, werkgelegenheid en een prachtige en onmisbare biodiversiteit. Daarnaast absorberen ze broeikasgassen en spelen daarmee in belangrijke rol in de regulering van het klimaat. Last but not least: oceanen zijn prachtig, zowel onder als boven de zeespiegel en bieden ons met hun schoonheid de nodige inspiratie en ontspanning.
Jij kunt op Wereld Oceanen Dag (maar natuurlijk ook daarna) iets terugdoen voor de oceanen. Daarom hierbij onze tips:
Meer info
WJ Strietman

De ‘onbereikbare’ Noordpool

De Noordpool; een ruig maar prachtig wit landschap, met veel sneeuw, ijs en temperaturen ver beneden het vriespunt. Een ongerept gebied waar fascinerende dieren leven, zoals de ijsbeer, de narwal en de walrus. We kennen de beelden, maar slechts enkelen zijn er ooit geweest. De Noordpool is immers ver weg en onbereikbaar, toch?
Meer info
Global Warming Images / WWF

2050: een ijsvrije Noordpool?

De cryosfeer – alle delen op onze aarde die bevroren zijn door ijs, sneeuw of gletsjers – dreigt te verdwijnen. Opwarming en toenemende druk van menselijke activiteiten zoals visserij en vervuiling zorgen ervoor dat deze gebieden in rap tempo veranderen. Het lijkt voor velen een ver-van-mijn-bed-show, maar wat er in de cryosfeer gebeurt heeft groot effect op andere delen in de wereld en ook op ons.
Meer info
Eric Baccega / WWF

Canada en de Inuit beschermen samen de ‘Last Ice Area’

Canada en de Inuit beschermen samen de ‘Last Ice Area’. ‘Tuvaijuittuq’ (‘het ijs smelt nooit’) wordt een van de grootste beschermde gebieden ter wereld.
Meer info
Unsplash

Wat kan ik doen?

De natuur heeft jouw hulp nodig

Word donateur

Help mee door de natuur structureel met ons te beschermen voor een vast bedrag per maand. Je ontvangt hierbij eventueel een leuk welkomstcadeau. Samen kunnen we werken aan een prachtige wereld vól natuur!