Greg Armfield / WWF-UK

Ontbossing

Dé bedreiging voor het voortbestaan van kwetsbare natuurgebieden is ontbossing. Bijna de helft van de oorspronkelijke bossen op aarde is al verdwenen.

Wat is ontbossing?

Ontbossing is het vernietigen van natuur om andere gebruiksvormen toe te passen op het vrijgekomen stuk land. De grootste oorzaak van ontbossing is landbouw. Bossen worden gekapt voor het verbouwen van producten als soja (voor veevoer), palmolie en cacao en voor het houden van vee voor de productie van vlees en zuivel. Daarnaast verdwijnen bossen door houtkap, voor pulpplantages (voor de productie van papier), voor de aanleg van wegen en door mijnbouw.

Dit gebeurt heel veel, iedere twee seconden verdwijnt een voetbalveld aan bos. Geschat wordt dat in 2030 wel 80% van de wereldwijde ontbossing plaatsvindt in slechts 11 gebieden. Het gaat onder meer om de Amazone, Borneo en Sumatra, het Congobekken, de Cerrado, maar ook het oosten van Australië.

Nederland heeft een grote rol in het stoppen van ontbossing, zoals te lezen is in het rapport Risky Business (pdf, Engels). We importeren namelijk op grote schaal producten uit landen waar de productie vaak gepaard gaat met ontbossing en vernietiging van andere natuur.

WWF / James Morgan

Het belang van onze bossen

Grote gevolgen

Bossen houden onze aarde gezond; ze leveren voedsel, schoon water, medicijnen en ze beschermen ons als een groen schild tegen klimaatverandering. Ontbossing heeft dus grote gevolgen voor ons en de natuur.

  • Hoe meer bomen we kappen, hoe meer CO2 er vrijkomt en hoe sneller de aarde opwarmt. Bomen zijn onze bondgenoot in de strijd tegen klimaatverandering omdat ze CO2 vasthouden.

  • Dieren hebben veel last van ontbossing. Hun leefgebieden raken versnipperd en hierdoor wordt het lastig om voedsel en soortgenoten te vinden. Doordat de natuur niet meer overal aaneengesloten is, komen ze vaker in contact met mensen. Dit levert gevaarlijke situaties op, voor mens én dier. 

  • Het kappen van bos heeft ook impact op mensen. Vooral de lokale bevolking is vaak afhankelijk van het bos voor hun voedsel en levensonderhoud. Zij beschermen het bos vaak al eeuwenlang.

 

Ontbossing voorspellen

Als we kunnen voorspellen waar bos illegaal gekapt gaat worden, dan kunnen we op tijd ingrijpen en ontbossing zelfs voorkomen.

WWF ontwikkelde een model dat big data, satellietbeelden en menselijke activiteit zoals het aanleggen van wegen verbindt. Zo kan het voorspellen waar ontbossing gaat plaatsvinden vóór er bomen gekapt worden.

Waarom verdwijnen bossen zo snel?

Soja: grondstof voor veevoer

Het overgrote deel van de geproduceerde soja wordt gebruikt voor veevoer, waarvan Nederland een grote importeur is. Brazilië is een grote speler en levert veel soja voor de Europese markt. Ongeveer de helft van de Braziliaanse soja wordt verbouwd in de Cerrado. Dit resulteert in 18 miljoen hectare land waar slechts één enkel gewas groeit.

Palmolie: gebruikt in eten en verzorgingsproducten

Palmolie is een belangrijke grondstof voor veel producten. De steeds grotere vraag naar palmolie zorgt voor grootschalige ontbossing in Zuidoost-Azië en andere tropische gebieden.

Mijnbouw: waardevolle grondstoffen

De zoektocht naar waardevolle grondstoffen als goud, diamant of bauxiet (de basis van aluminium) gaat vaak ten koste van kwetsbare natuurgebieden. Voor het realiseren van mijnen worden enorme gebieden verwoest. Daarnaast vormen de chemicaliën die vrijkomen bij de winning van stoffen een gevaar voor de mensen en dieren in de omliggende gebieden.

Papier: hout als grondstof

Ondanks het digitale tijdperk is er nog veel vraag naar papier. Wereldwijd wordt één op de drie gekapte bomen verwerkt tot pulp, het halffabricaat van papier.

Gebruik minder wegwerpartikelen

Met een meeneembeker of een herschrijfbaar notitieboekje verminder jij gemakkelijk je eenmalig gebruikte producten.

KeepCup glazen koffiebeker "Panda"

€ {{variantPrice}} € {{originalPrice}}
€ {{variantPrice}}
Retulp Thermos Tumbler Teal Green

Retulp Tumbler Thermosbeker – 300 ml – Teal Green

€ {{variantPrice}} € {{originalPrice}}
€ {{variantPrice}}

Wat kan jij doen tegen ontbossing?

Landbouw is de grootste oorzaak van ontbossing wereldwijd. Voor de productie van ons voedsel verdwijnen bossen en andere natuur. Met een paar simpele aanpassingen op je bord, help je mee natuur te beschermen en ontbossing tegen te gaan. Dat noemen we Aardig Eten. Want het is aardig voor de natuur en aardig voor jezelf. Benieuwd hoe aardig jij zelf eet?

Michel Gunther

Lees welke bosgebieden we beschermen en over de dieren die er leven

WWF
Orang-oetan
Orang-oetan
Het gebied waarin orang-oetans leven wordt steeds kleiner.
Mahmud Yani / WWF-Indonesia
Tropisch Afrika
Tropisch Afrika
Ola Jennersten / WWF-Sweden
Tijger
Tijger
Het aantal wilde tijgers is met meer dan 95% afgenomen.
naturepl.com / Lynn M. Stone / WWF
Jaguar
Jaguar
Zijn botten en poten worden gebruikt als ingrediënt in traditionele medicijnen.
naturepl.com / Mark Carwardine / WWF
Neushoorn
Neushoorn
Er zijn nog maar 25.000 neushoorns op de wereld.
National Geographic Stock / Scott Warren / WWF
Zuid-Amerika
Zuid-Amerika

Gerelateerde artikelen

Merijn van Leeuwen

Three Basins Summit: een belangrijke start voor samenwerking tussen regeringen

De staatshoofden en regeringsleiders die afgelopen week bijeenkwamen in Republiek Congo voor de Three Basins Summit hebben toegezegd nauw te gaan samenwerken. De landen erkenden hoe belangrijk de samenwerking is en kwamen overeen om in een 7-puntenplan manieren te ontwikkelen om de bossen te beschermen. De top heeft echter niet geleid tot een alliantie tussen de landen in de drie tropische bossengebieden, Amazone, Zuidoost-Azië en Congo, zoals WWF had gehoopt.
Meer info
Luis Barreto / WWF-UK

Wereld Natuur Fonds gaat illegale ontbossing tegen met AI-systeem

WWF-NL gaat illegale ontbossing tegen met de ontwikkeling van Forest Foresight. Dit intelligente systeem voorspelt met big data, waaronder satellietbeelden, houtkap in tropische bossen waarop overheden en lokale organisaties op tijd kunnen ingrijpen.
Meer info
Andre Dib / WWF-Brazil

Uitkomst Amazonetop: wel beschermen, geen jaartal

In Brazilië vindt van 4 tot en met 9 augustus een bijzondere Top plaats. Alle acht Amazonelanden schuiven aan voor overleg over het stoppen van ontbossing van het grootste regenwoud ter wereld. De verwachtingen zijn hooggespannen, want het is voor het eerst sinds 2008 dat de Amazonelanden bijeen komen. Directe actie is hard nodig, want op dit moment is al 17% van het woud vernietigd. Volgens WWF is het essentieel dat houtkap en illegale goudwinning zo snel mogelijk (uiterlijk per 2030) worden gestopt en dat 80% beschermd wordt, om een kantelpunt te voorkomen.
Meer info

Blijf op de hoogte

Ontvang inspiratie, acties, duurzame tips en het laatste natuurnieuws van WWF in je mail én krijg 10% korting in onze duurzame webshop (inschrijven mag vanaf 16 jaar, korting is van toepassing op hele assortiment met uitzondering van Bosje Bomen en alle boeken).