Voorbeelden van natuurlijke klimaatoplossingen

Siebe Swart

WWF werkt over de hele wereld aan natuurlijke oplossingen voor de gevolgen van de klimaatcrisis. De natuur is namelijk onze bondgenoot bij het oplossen van maatschappelijke problemen, zoals klimaatverandering. Wat moet je je voorstellen bij samenwerken met de natuur? Lees hier een paar voorbeelden van natuurlijke oplossingen.

Michel Gunther WWF
Moerasgebieden, Donau
Moerasgebieden, Donau
Wild Wonders of Europe  / Christian Ziegler / WWF
Vuur met vuur, Griekenland
Vuur met vuur, Griekenland
Antonio Busiello / WWF-US
Klimaatvriendelijke kusten
Klimaatvriendelijke kusten
Matthieu Paley
Stroomgebied, Pakistan
Stroomgebied, Pakistan
Overtollig water, Zambia
Overtollig water, Zambia
Mangrove Adoption Program
Mangroves, Cariben
Mangroves, Cariben

In Nederland

In Europa

Behoud en herstel van moerasgebieden in het stroomgebied van de Donau

De Donau is een belangrijke levensader voor Europa. Ongeveer 83 miljoen mensen wonen in het stroomgebied van de Donau en meer dan 20 miljoen mensen zijn ervan afhankelijk voor hun drinkwater.

Dijken, dammen, sneden, oeverfixatie, baggeren en andere menselijke ingrepen hebben grote delen van de rivier veranderd en meer dan 80% van de wetlands is vernietigd. Daardoor neemt de hoeveelheid vis sterk af. En door schade aan het gebied kan het niet langer een buffer zijn voor overstromingen – een functie die steeds belangrijker wordt in het licht van klimaatverandering.

WWF werkt samen met organisaties om de belangrijke moerasgebieden, rivieren en uiterwaarden te beschermen en te herstellen in zes landen (Oostenrijk, Bulgarije, Kroatië, Hongarije, Roemenië en Servië). Door delen opnieuw met elkaar te verbinden is er meer ruimte voor overstromingen. Bekijk een video over het project

Wetland lang Donau rivier Portile de Fier Nature Park Roemenië

Vuur bestrijden met vuur op het Griekse Chios

Griekenland heeft, net zoals veel andere Zuid-Europese landen, elke zomer te maken met bosbranden. Jaarlijks ontstaan er zo'n 10.000 natuurbranden en vaak worden die door de mens veroorzaakt. Mede door klimaatverandering worden de branden steeds heviger.

WWF startte in februari 2022 op het eiland Chios met een testproject. Chios ligt in de oostelijke Egeïsche zee vlakbij de kust van Turkije. Hier vind je dennenbossen en struikgewassen. Ook komen hier zeldzame plantensoorten voor zoals orchideeën.

Tussen februari 2022 en maart 2023 werd er op Chios geëxperimenteerd met het gecontroleerd brand stichten en het verwijderen van droge vegetatie. Dicht struikgewas werkt als een brandstof bij een natuurbrand, dus als we dit weghalen kunnen branden minder snel verspreiden. Uit de eerste resultaten blijkt dat plantengroei niet negatief wordt beïnvloed, maar dat de biodiversiteit wordt vergroot. WWF heeft een voorstel aan de Griekse regering gedaan over nieuwe regelgeving die deze beheermethode mogelijk maakt. Bekijk een video over het project

Dennenbomen Griekenland WW1110247

Wereldwijd

Klimaatvriendelijke kusten in het Meso-American Reef

Het Meso-American Reef is na het Australische Great Barrier Reef het grootste barrièrerif ter wereld. Het strekt zich uit over 1.000 kilometer langs de kusten van Mexico, Belize, Guatemala en Honduras. 

Het rif beschermt de bewoners van de kust tegen de effecten van de klimaatcrisis. Het werkt namelijk als natuurlijke golfbreker. Helaas behoren de Caribische kusten van Mexico, Belize, Guatemala en Honduras tot de meest kwetsbare regio's ter wereld door de klimaatcrisis, zoals een stijgende zeespiegel en veranderende neerslagpatronen als hevige stormen en orkanen.

Daarom werkt WWF hier aan een project en uit onderzoek zijn een aantal stukken natuur gekomen die we moeten herstellen en beschermen:

  • mangroves en koraalriffen in Belize;
  • kustduinen in Mexico;
  • mangroves in Guatemala;
  • stroomgebieden en koraalriffen in Honduras.

We zijn gestart met deze werkzaamheden en deze worden overgedragen aan de lokale belanghebbenden.

Koraaalrif Honduras WW1105681

Pakistans veerkracht tegen de klimaatcrisis

Het Indus-stroomgebied is belangrijk voor Pakistan en ondersteunt 95% van de geïrrigeerde landbouw van het land. De klimaatcrisis zorgt in dit gebied voor meer extreme regenval en intensere periodes van droogte. En dit wordt waarschijnlijk alleen maar erger. De landbouw en kwetsbare gemeenschappen worden hard getroffen.

WWF wil het waterbeheer langs de Indus-rivier verbeteren. Natuurlijke klimaatoplossingen moeten de klimaatbestendigheid en waterzekerheid vergroten. Bijvoorbeeld het creëren van uiterwaarden zorgt voor meer ruimte voor water bij overstromingen.

Het project stelt de Pakistaanse overheid en relevante belanghebbenden in staat om de oplossingen ook toe te passen in andere gebieden. Zo heeft het project ook invloed op nationaal niveau in Pakistan.

Man op fiets langs veld, Pakistan WW1192547

Rode Kruis en WWF in Zambia

Wereldwijd leven meer dan 3,3 miljard mensen in gebieden die kwetsbaar zijn voor klimaatverandering. Bij extreme droogte, hevige regenval, overstromingen en andere natuurrampen staat het Rode Kruis klaar om mensen te helpen. Maar voorkomen is beter dan genezen. Daarom zijn het Rode Kruis en WWF vorig jaar een internationaal partnerschap aangegaan.

Met de inzichten uit een belangrijk rapport van WWF en het Rode Kruis worden als eerste natuurlijke oplossingen in Zambia in de praktijk gebracht, in de regio Kafue Flats. Daar hebben stijgende temperaturen, veranderende neerslagpatronen, vaker voorkomende droogtes en overstromingen flinke impact op mens en natuur.

Natuurlijke klimaatoplossingen helpen om het overtollige water tijdens overstromingen beter op te nemen en water af te geven tijdens droogteperiodes. Het Rode Kruis en WWF onderzoeken nu gezamenlijk welke oplossingen in deze regio het beste gaan werken.

Natuur als oplossing in Zambia:

Mangroves: veelzijdige bomen in de Cariben

De Caribische eilanden zijn erg gevoelig voor de gevolgen van klimaatverandering. Door de stijgende temperatuur is er een grotere kans op overstromingen en orkanen.

Mangroves herstellen kan hiertegen beschermen. Het zijn natuurlijke kustbeschermers die hoge golven afbreken en erosie voorkomen. Daarnaast zijn mangroves ook een belangrijk leefgebied voor verschillende dieren én zuivert het mangrovebos water dat langs de wortels stroomt en absorbeert koolstofdioxide. Mangroves slaan 7,5 tot 10 keer meer CO2 op dan regenwouden! 

Om deze bijzondere bomen te beschermen worden verschillende mangrove herstelprojecten uitgevoerd op de zes Nederlands Caribische eilanden. Op Curaçao heeft WWF-NL een community-based mangroveherstelprogramma gefinancierd, om gezonde kustecosystemen te bouwen. Dit wordt bereikt door het planten van mangroven en mangrovegebieden te onderzoeken. De lokale gemeenschap wordt actief betrokken bij het project en er worden educatieve sessies georganiseerd over het belang van mangroves.

Mangrove Carbien

Resultaten & Updates

Siebe Swart

Natuurlijke oplossingen in Nederland

Lees meer over het samenwerken met de natuur tegen wateroverlast en droogte in Nederland.
Meer info
ARK Natuurontwikkeling

Duurzaam landgebruik Spanje

Meer info
Casper Douma

Bouwen mét natuur, niet er bovenop!

WWF-medewerker Evita Sanches vertelt over mangroveherstel op Curacao.
Meer info