Godeneiland Bali: van jager naar redder van de zeeschildpad
Bali, het eiland van de goden. Die bijnaam heeft de populaire reisbestemming te danken aan z'n serene schoonheid, cultuur en hindoeïstische tempels verspreid over het hele eiland. Ook natuurliefhebbers gaan er graag naartoe. Maar voor de natuur zelf, en in het bijzonder de zeeschildpad, waren de eilandbewoners helaas lang niet altijd even liefdevol. Daar komt nu verandering in.
Met steun van WWF ontstaan er initiatieven om de zeeschildpad te redden. Ik bracht een bezoek aan het eiland en leerde er veel over de band van het eiland met de bedreigde diersoort.
Gelegen in het hart van de Indonesische archipel en midden in de Koraaldriehoek heeft Bali een enorme mariene biodiversiteit. Er zijn mangroven, koraalriffen en -vissen, dolfijnen en zeeschildpadden. Van die laatste huisvest Indonesië de grootste populatie wereldwijd: zes van de zeven soorten zeeschildpadden leven hier.
De zeeschildpad heeft in het verleden veel te lijden gehad onder het traditionele geloof en de gebruiken van hindoeïstische gemeenschappen op Bali. Decennialang werden er zo'n 15.000 dieren per jaar (!) gedood als onderdeel van religieuze ceremonies.
Acties van onder meer WWF-Indonesië en lokale NGO’s zorgden ervoor dat uiteindelijk ook de overheid zich inzetten om dit tegen te gaan. Er mochten toen nog maximaal 300 schildpadden per jaar worden gedood. Sinds de schildpad in 1999 een beschermde status kreeg, zijn ceremonies in veel tempels veranderd: in plaats van schildpadden te offeren, worden ze nu vrijgelaten in zee.
Om de lokale gemeenschap te transformeren van jagers naar beschermers, richtte de Balinese Blih Anom 20 jaar geleden het Kurma Asih Turtle Conservation & Education Centre op met hulp van WWF. De pay-off van het centrum luidt: Van jager naar redder.
De oprichter groeide op in een familie van schildpadjagers. Het was zijn vader die besefte dat het aantal schildpadden drastisch afnam en dat het steeds moeilijker werd om ze te vinden. Omdat hij als hindoe in karma geloofde, stopte hij met de jacht en startte samen met WWF de oprichting van het centrum. Het doel was om toekomstige generaties te onderwijzen over de waarde en bescherming van zeeschildpadden.
“Het was niet makkelijk”, vertelt Anom. “We stonden in het begin voor veel uitdagingen en conflicten. En tegelijkertijd wordt de schildpad nog altijd bedreigd: mensen verzamelen schildpadeieren en sommigen jagen nog steeds op volwassen schildpadden voor hun vlees.” Ook plasticvervuiling en visnetten in de oceaan vormen grote bedreigingen voor hun voortbestaan.
Onder meer de groene schildpad en de ernstig bedreigde warana-schildpad komen naar Bali om eieren te leggen. Deze twee soorten behoren tot de kleinste van alle zeeschildpadden, maar kunnen een gewicht van wel 50 kg bereiken.
Om deze soorten te helpen, kun je bij het Kurma Asih Turtle Centre een schildpadnestje adopteren. Het opvangcentrum gebruikt hiervoor de innovatieve Adoption Nest Technology (ANT): boven een schildpaddennest wordt een camera geplaatst, waarmee je je ‘eigen’ schildpadjes vanuit elke locatie kunt volgen via een app.
En, als extra goed nieuws, wordt het zeereservaat rondom dit nestgebied binnenkort uitgeroepen tot een officieel Marine Protected Area.
Tijdens mijn bezoek had ik het geluk om een karetschildpad en een warana-schildpad te ontmoeten in het opvangcentrum. Ze waren verstrikt geraakt in vissersnetten, waarna de vissers ze naar Kurma Asih brachten. De schildpadden blijven hier tot ze helemaal zijn hersteld. Daarna worden ze na onderzoek van de dierenarts weer vrijgelaten in zee. Heel indrukwekkend om te zien, alsof ze met hun ogen en bewegingen zeiden: “Red me, laat me vrij!”
Als je op Bali bent, breng dan zeker een bezoek aan dit indrukwekkende schildpadopvangcentrum. Of adopteer een schildpadnest. Daarmee helpt je de Balinese cultuur in hun transitie naar het beschermen en behouden van deze unieke, waardevolle en bedreigde dieren.
Of help de schildpadden vanaf waar je nu bent. WWF steunt al sinds 2017 de inspanningen voor schildpaddenbescherming in heel Bali. Met jouw steun helpen we de lokale bevolking harmonie te leven met de natuur en cultuur, en de prachtige mariene biodiversiteit van de Koraaldriehoek te beschermen.
Met jouw hulp kan WWF koraal aanplanten en legstranden en mangrovebossen beschermen. We maken zwemroutes van baby-walvissen veiliger en zorgen ervoor dat zeeschildpadjes ongedeerd uit hun ei kunnen kruipen.